پیشگیری آسیب فرهنگی و اجتماعی بافت های مساله دار شهری

یکی از مهمترین ایده هایی که در دهه حاضر هم در مدیریت بحران و هم در مدیریت شهری مطرح شده است، ایجاد شهرهای تاب آور و مقاوم در برابر بحرانهای بحران اجتماعی در سطوح مختلف است. امروزه عمدتا شهرها و جوامع سکونتگاهی در مکان هایی ایجاد یا بنا شده اند که به لحاظ مخاطرات طبیعی در معرض وقوع انواع سوانح طبیعی و یا به دلیل پیشرفت های تکنولوژی در معرض انواع سوانح انسان ساخت هستند. نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته، بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش آسیب های اجتماعی بوده است. نوسازی بافت های ناکارامد, دیگر به عنوان برخوردی صرفا کالبدی با بافت های مذکور تلقی نمی گردد؛ چرا که تجارب به دست آمده در ایران و جهان طی دهه های گذشته نشان داده است که حاکمیت اندیشه های بخشی نگر, عدم توجه به ابعاد مشارکت پذیری برنامه های نوسازی و تقلیل ابعاد آن به بعد نوسازی کالبدی, تنها مشکلات این بافت ها را از جایی به جای دیگر منتقل می کند. توسعه محله ای در پهنه های شهری دارای بافت تاریخی و مساله دار محلات قدیمی، به عنوان چالشی چند بعدی در برابر توسعه شهری در اغلب کشورهای جهان مطرح شده است. این مساله به دلیل گستردگی بافت های تاریخی و فرسوده در بافت شهرهای ایران، از سوی سیاست گذاران و مدیران شهری و مجامع علمی و تخصصی در اولویت مطالعات و پژوهش های شهری قرار گرفته است. و می توان گفت مناطق حاشیه نشین و بافت های فرسوده خصوصا در کلانشهرها از جمله تهران، به دلایل مختلف همچون ناپداری و نفوذ ناپذیری و نیز وجود گروههای ناهمگون اجتماعی و از بین رفتن حس تعلق، زمینه لازم برای انواع مشکلات و آسیب های اجتماعی را فراهم آورده اند.

Keywords:

نوسازی کالبدی , مشارکت پذیری