الگوی چندمنظوره سازی اورژانس عمومی بیمارستان ها در شرایط CBRN: مطالعه مروری

زمینه و هدف: بیمارستان ها اغلب به عنوان خط مقدم در مقابله با حوادث هستند. ضرورت این مطالعه در شرایطی است که با توجه به روند فناوری و تهدیدات که در حوادث شیمیایی، زیستی، هسته ­ای و پرتوی (CBRN) قابل مشاهده است، اهداف جنگ های آینده و خطر همه گیری جامعه و تهدیدات پیچیده ای که در زمینه CBRN وجود دارد، اهمیت موضوع را دوچندان کرده است. منطقی ترین شیوه برخورد با یک خطر بالقوه داشتن آمادگی لازم برای مقابله با شرایط بحرانی است که این امر مستلزم داشتن الگوهای علمی است. لذا هدف این مطالعه، نگاهی به سطح آمادگی اورژانس ها در مقابله با حوادث CBRN و یک الگوی چند منظوره سازی اورژانس عمومی بیمارستان ها در شرایط CBRN است.روش ها: این مطالعه یک پژوهش مروری، از نوع روایی است. جامعه آماری شامل اسناد و مقالات در دسترس در مورد اورژانس CBRN در بازه زمانی ژانویه ۲۰۰۰ تا آوریل ۲۰۲۲ بود. روش نمونه گیری به صورت سرشماری با ابزار بررسی اسناد مرتبط با موضوع؛ اورژانس عمومی، تروما، شیمیایی، زیستی، هسته ای و پرتوی انجام شد. روایی مطالعه از طریق جستجو مقالات در پایگاه های معتبر علمی فارسی و انگلیسی شامل PubMed، Scopus، Magiran، IranMedex و Google Scholar انجام گرفت. همچنین جهت پایایی از مطالعه تطبیقی اسناد استفاده شد. روش جستجو با استفاده از کلید واژه های General Emergency، Trauma Emergency، Chemical Emergency Biological Emergency، Nuclear Emergency و Radiation Emergency و معادل فارسی آن ها بود. سپس با استفاده از چک لیست پریسما، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: پس از لحاظ کردن معیارهای ورود و خروج، در مجموع تعداد ۲۲ مقاله مربوط به کشور های؛ ایران (۱۰ مورد)، آمریکا (۵ مورد)، کانادا (۳ مورد)، بریتانیا (۱ مورد)، بلژیک (۱ مورد)، استرالیا (۱ مورد) و هنگ کنگ (۱ مورد) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از این بود که مهمترین عامل موفقیت در برابر حوادث CBRN در اورژانس، پیش­بینی و تدارک اقدامات لازم و آمادگی برای مواجهه با آن است. یافته­ های مطالعه حاضر با توجه به اسناد و مقالات و مقایسه بین آن ­ها (عوامل مشترک) و همچنین با استفاده از شاخص های سازمان های بین المللی در زمینه مدیریت بحران بیانگر آن بود که در مجموع شش محور در زمینه اورژانس CBRN شامل: ۱) طراحی بخش فیزیکی اورژانس، ۲) دارو و تجهیزات مورد نیاز، ۳) کارکنان موردنیاز، ۴) آموزش وتربیت کارکنان، ۵) ساختار و تشکیلات، ۶) فرآیندها و دستورالعمل، تقسیم و مورد بررسی قرار گرفت.نتیجه گیری: مطالعات صورت گرفته و تحلیل های انجام شده بر مبنای آن ها نشان داد که بسیاری از سازمان ها و کشورها از الگوی مشخصی برای مواجهه با حوادث CBRN استفاده نمی کنند. می توان گفت که بیشتر بیمارستان ها به جز بیمارستان هایی که دارای اورژانس اختصاصی برای یکی از عامل های CBRN هستند، برای مقابله با چنین حوادثی آمادگی لازم را ندارند. در این راستا تدوین مدل جامع مدیریت بحران های CBRN مشتمل بر ابعاد: منابع انسانی، ساختار و تشکیلات، فضای فیزیکی، دستورالعمل ها و فرایندها، و تجهیزات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

Keywords:

اورژانس , بیمارستان , چند منظور ه سازی , CBRN