ارزیابی عمکلرد چشم اندازههای بیابانی تحت فرسایش بادی با استفاده از شاخص های سنجش از دور و تحلیل عملکرد چشم انداز

در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل عملکرد چشم انداز (LFA) و شاخص نشت جهت دار گیاهی (CDLI) مستخرج از سنجنده OLI لندست ۸ و شاخص های گیاهی NDVI، SAVI-A، PD۵۴ و STVI-۱ عملکرد مناطق اطراف تالاب بین المللی گاوخونی ارزیابی گردید. روش تحلیل عملکرد چشم انداز با استفاده از ۱۱ شاخص سطحی خاک وضعیت ۳ معیار عملکردی پایداری خاک، نفوذپذیری و چرخه موادغذایی را مشخص کرده و به نوعی وضعیت چشم انداز را در حفظ یا خروج منابع ارزیابی می کند. در این تحقیق ۶ مکان مختلف انتخاب و در هر مکان تعداد سه ترانسکت ۵۰ متری مستقر شد. طول و عرض لکه ها و فضای بین لکه ای به طور ممتد اندازهگیری و تعداد ۱۱ شاخص سطحی در کلیه لکه ها و بین لکه ها با سه تکرار ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که شدت بیابانزایی در مکان تاغکاری شده متوسط و مکانهای کنترل (منطقه مجاور مکان تاغکاری شده که عملیات اصلاحی انجام نشده بود)، تپه های کم ارتفاع ماسه ای ،وشش پ غالب اشنان و گنگ و حاشیه تالاب خیلی شدید قرار دارند. معیار نفوذپذیری خاک در مکانهای تاغکاری شده، پوشش غالب اشنان و گنگ با سایر مکانها در سطح ۵ درصد اختلاف معنی داری داشتند. هم چنین کلیه شاخص های ساختار چشم انداز در مکان تاغکاری شدهکاری شده نسبت به مکان کنترل در سطح ۵ درصد اختلاف معناداری داشت و معیارهای عملکردی نیز در مکان تاغکاری شده نسبت به منطقه کنترل شرایط بهتری داشت و اختلاف معناداری داشتند. در میان شاخص های پوشش گیاهی مورد بررسی نیز شاخص PD۵۴ به علت تمایز بهتر میزان نشت منابع میان مکانهای مختلف بهترین عملکرد را نشان داد. رابطه بین میزان نشت پوشش گیاهی بر مبنای شاخص گیاهی PD۵۴ و درصد پوشش گیاهی حاصل از روش LFA رابطه معکوس و ۵۳/۰ را نشان داد. مطابق نتایج ، با استفاده از شاخص نشت CDLI می توان در خصوص شرایط محیطی و مدیریتی در اراضی پهناور قضاوت نمود.

Keywords:

اکوسیستم بیابان , بیابانزایی , تالاب بین المللی گاوخونی , تحلیل عملکرد چشم انداز , سنجش از دور