نمادپردازی اسطوره دریا و همسان های آن در شعر معاصر فارسی (مورد مطالعه: نیما، شاملو، اخوان، سهراب، فروغ)

اگر مضامین امروزه با کمک اسطوره های کهن مورد عنایت قرار بگیرد، با نوعی تجربه اسطوره ای روبه رو هستیم. دریای و همسان های آن نیز از این قاعده مستثنی نیست. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی و با روش اسنادی- کتابخانه ای با فیش برداری مطالب و دستهبندی و اولویت گذاری آنها انجام پذیرفته است. دریا مظهر بی کرانی، زندگی، وسعت، ژرفا، شوری، حرکت، و نظایر آن است. در شعر معاصر (مخصوصا: نیما، شاملو، اخوان، سهراب، و فروغ)، از این پدیده و همسان های آن سمبلیک وار یاد شده است. دریا در شعر فارسی از مفهومی نمادین، اسطوره ای، مذهبی، ادبی، عاشقانه و عارفانه برخوردار بوده که درک آن برای رسیدن به زیرساخت های اندیشه شاعر اهمیت به سزایی دارد. نیما دو قشر آسیب پذیر و مرفه جامعه را با خط ساحل دریای اسرار از یکدیگر جدا می کند. در آنیمیسم شاملو، اسطوره منفی نگرانه تناسخ روح شیطانی در وجود انسان با عنوان شکستن و تسخیر دریا آمده است. شاملو از اسطوره خودشناسی انسان نخستین با عنوان غواصی در دریا یاد کرده است. شعر اخوان با بیانی فاخر، اسطوره ای، سنت گرا، نمادین و با دیدی تلخ و منفی نسبت به جامعه ی معاصر بیان شده است. وی از نسبت دیرینه و اسطوره ای بین آب و آتش سخن گفته است. سهراب، در نماد پردازی اسطوره آب و دریا بیش از دیگر شاعران یاد شده سهم دارد. تعابیر جدید فروغ در بیان اسطوره دریا، با لحنی سورئال بیان شده است.

Keywords:

دریا , سهراب سپهری , فروغ فرخزاد , نیما یوشیج , احمد شاملو , مهدی اخوان ثالث