بازتخصیص بهینه ی آب در میان مصرف کنندگان بخش کشاورزی با استفاده از الگوریتم بهینه سازی چندهدفه ژنتیک- فازی با هدف افزایش درآمد و عدالت در توزیع (مطالعه موردی: شبکه آبیاری دشت قزوین)

امروزه کم ­آبی به یکی از مهم ترین دغدغه ­های بخش کشاورزی کشور تبدیل شده است، مشکلی که نه تنها بخش کشاورزی، بلکه بخش صنعت و حتی بخش شرب برخی مناطق کشور را تحت تاثیر قرار داده است. در سال های اخیر در پی بروز تغییر اقلیم، افزایش جمعیت و افزایش نیازها انتظار می رود شیوه توزیع آب دچار تغییر شود و بازتخصیص بهینه منابع به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. در دهه های اخیر استفاده از روش های بهینه سازی تخصیص آب با استفاده از الگوریتم های فراابتکاری مورد توجه محققین قرار گرفته است. حقابه شبکه آبیاری دشت قزوین در ابتدای تاسیس در حدود ۲۵۵ میلیون مترمکعب در سال بوده است، اما در سال های اخیر، آب تخصیص یافته به این شبکه به حدود ۱۲۰ میلیون مترمکعب در سال کاهش یافته است. با توجه به این کاهش شدید، تغییری در برنامه تخصیص ذی النفعان شبکه رخ نداده و نسبت های تخصیص یافته به آن ها هم چون گذشته است. در این تحقیق از الگوریتم ژنتیک به منظور بازتخصیص بهینه آب تخصیص یافته به شبکه استفاده شد. هم چنین به ­منظور اعمال اهداف متعارض با یکدیگر و با توجه به قابلیت های سیستم استنتاج فازی در برآورد عوامل غیر دقیق، از روش بهینه سازی چندهدفه فازی با هدف افزایش مطلوبیت کل سیستم، شامل افزایش درآمد بهره برداران و هم چنین رعایت عدالت در بازتوزیع استفاده شده است. نتایج نشان داد استفاده از روش پیشنهادی باز توزیع آب، باعث افزایش ۷/۴۰ درصد در درآمد کل شبکه و هم چنین ۵/۵۴ درصد در عدالت توزیع آب شده است.

Keywords:

الگوریتم ژنتیک , متغیر زبانی فازی , بازتوزیع , عدالت