ارزیابی آلودگی فلزات سنگین و پهنه بندی کیفی رسوبات رودخانه قره سو با استفاده از شاخص های ارزیابی ریسک اکولوژیک و ژئوشیمیایی مولر

در اکوسیستم ­های آبی، رسوبات بهتر از ستون آب نشان­گر وضعیت محیط و منبع اصلی برای ذخیره ی آلاینده ­ها می باشد. در مطالعه حاضر برای بررسی آلودگی فلزات سنگین رودخانه قره ­سو، از رسوبات آن نمونه­ برداری و پس از هضم اسیدی نمونه ­ها، میزان عناصر با دستگاه جذب اتمی مورد سنجش قرار گرفت و با استفاده از شاخص ارزیابی ریسک اکولوژیک، شاخص ژئوشیمیایی مولر، پهنه ­بندی و تحلیل­ های آماری وضعیت آلودگی فلزات سنگین در رودخانه قره ­سو ارزیابی گردید. نتایج شاخص مولر نشان داد رسوبات رودخانه از نظر آلودگی به عنصرهای روی، سرب و کروم در طبقه غیر آلوده و از نظر آلودگی به فلز مس با درجه آلودگی یک، در طبقه از غیر آلوده تا آلودگی متوسط قرار می­ گیرد. هم­چنین رودخانه از نظر آلودگی فلزات سنگین در طبقه ریسک اکولوژیکی در خور ملاحظه قرار و احتمال آلودگی به مس و سرب در منطقه وجود دارد. در نهایت با توجه به نتایج آزمون دانکن و طبق نقشه پهنه ­بندی با درون­یابی لایه ­ها با دو روش کوکریجینگ و کریجینگ و تحلیل نقاط داغ هر کدام از عناصر مورد بررسی، بخش شرقی با عمده ­ترین کاربری ­های صنعتی، کشاورزی و شهری به­ عنوان آلوده ­ترین قسمت مشخص گردید که به­ منظور کنترل و جلوگیری از آلودگی بیشتر به تمهیدات کارامدی نیاز دارد.

Keywords:

فلزات سنگین , کیفیت رسوب , درون یابی , رودخانه قره سو