واکاوی الگوهای تربیتی در امثال وحکم عربی قابوس نامه

قابوس نامه یکی از پندنامه های گران سنگ زبان فارسی است که در قرن پنجم هجری توسط عنصر المعالی کیکاوس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر زیاری به رشته تحریر درآمده است. این اثر علاوه بر ارزش های ادبی وتاریخی دارای ارزش های معنوی وفرهنگی پرشماری است. مضامین اخلاقی، مفاهیم انسانی، مطالب حکمی ونکات آموزنده تربیتی که در قالب های گوناگون بیان شده یکی از ویژگی های مهم این اثر به شمار می رود. از جمله شیوه های انتقال این معانی ارزشمند به مخاطب استفاده از کوته نوشته ها وضرب المثل های عربی است. در کتاب عنصر المعالی با امثال وحکم متعدد عربی رو به رو می شویم که در جای خود بسیار دقیق مورد استفاده واقع شده است. مقاله حاضر که از روش توصیفی تحلیلی بهره برده، مضامین اخلاقی وآموزه های تربیتی وارد شده در امثال وحکم عربی قابوس نامه را مورد بررسی وتحلیل قرار داده تا رویکرد نویسنده در انتخاب وگزینش این مثل ها مشخص گردد. بررسی اولیه نشان می دهد که این امثال از تنوع موضوعی برخوردار بوده ونویسنده سعی داشته امثال عبرت آموز ساده ای را برگزیند که حفظ کردن وبه خاطر سپردن آن آسان باشد. از ویژگی های فنی این امثال می توان به کوتاه بودن، مسجع بودن وشیوا بودن آن ها اشاره کرد.

Keywords:

قابوس نامه , عنصر المعالی کیکاوس بن اسکندر , آموزه های اخلاقی , الگوهای تربیتی , امثال وحکم عربی.