شرایط اعمال ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی

قانون گذار در ماده ۵۲۲ شرایطی را جهت تعلق خسارت تاخیر تادیه مقرر نموده است که برخی مخصوص طلبکار است که شامل مطالبه می باشد که شامل مطالبه اصل طلب و مطالبه خسارت تاخیر تادیه می باشد. مطالبه باید توسط طلبکار اثبات گردد. برخی شرایط مخصوص بدهکار است و شامل امتناع بدهکار علیرغم داشتن تمکن مالی است که اثبات امتناع بدهکار با مطالبه رسمی مدیون انجام می گیرد و در مورد تمکن بدهکار باید گفت که اصولا «عدم»، همیشه پیش از «حادث» است و تقدم دارد و حال اولیه و طبع اولیه انسان که متولد می شود این است که معسر است و بی چیز است و تمکن امر حدوثی و وجودی است که بعد از نداری و بی چیزی انسان عارض او می گردد پس اگر کسی مدعی امر عدمی (نداری و اعسار) باشد موافق اصل اولیه عدم تمول و عدم تمکن است و مورد تقدم قرار می گیرد نسبت به امر حادث تمول و تمکن مالی) و قول مدعی اصل اولیه عدم تمکن مقدم است. اما اگر فرد سابقه تمکن داشته باشد و این امر ثابت شده باشد این فرد از اصل اولیه عدم تمکن خارج شده است یعنی از همان حالت بی چیزی که با تولد داشته است خارج شده است و متمکن شده است و حال که ادعای بی چیزی می کند نمی توان به اصل عدم تمکن استناد کرد چراکه موضوع اصل با «یک بار تمکن» او از بین رفته است و در مورد این فرد اصل استصحاب تمکن جاری می گردد و حکم به تمکن مالی او می شود مگر این که با دلیل و بینه اعسار خود را اثبات نماید اما در موضوعات مالی نظیر معاملات مالی و قرض و ... مدیون با دریافت وجه یا تعهد به پرداخت وجه در سررسید (که خود نوعی اقرار به تمکن خویش محسوب می شود) متمکن گردیده است و در نتیجه دارای سابقه تمکن گردیده و بار اثبات اعسار بر عهده مدیون خواهد بود. باید اذعان نمود که موضوع ماده ۵۲۲ نیز از موضوعات مالی می باشد که تعهد به پرداخت وجه در سررسید بوده است و این خود اقرار به تمکن خویش می باشد و بر این اساس اثبات اعسار بر عهده مدیون می باشد و در نتیجه نیازی به اثبات تمکن از سوی طلبکار نمی باشد. برخی شرایط اعمال ماده ۵۲۲ نیز مربوط به اوضاع و احوال اقتصادی می باشد که شامل تغییر فاحش شاخص سالانه قیمت ها است که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی اعلام می گردد و رعایت این شاخص در تعیین میزان خسارت تاخیر تادیه ملاک قرار می گیرد مگر این که طرفین توافقی در این خصوص نموده باشند که در این صورت توافق طرفین معتبر می باشد.

شرایط اعمال ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی Keywords:

تاخیر تادیه , خسارت , طلبکار , بدهکار , ماده ۵۲۲ آیین دادرسی مدنی