استفاده از رحم جایگزین ؛ سناریوی کمک باروری و چالش های حقوقی آن

رحم جایگزین یکی از روش های کمک باروری در زوجینی است که زوجه توانایی نگهداری جنین را به دلایل مختلفی از قبیل بیماری های زمینه ای و بیماری های قابل انتقال به جنین را ندارد. دو روش برای استفاده از رحم جایگزین وجود دارد که در نوع کامل آن ، سلول های جنسی زوجین در شرایط آزمایشگاهی لقاح داده می شوند و در روش رحم جایگزین سنتی ، از سلول جنسی زوج و فرد ثالث که رحم را اجاره می دهد ، استفاده می شود. قرارداد رحم جایگزین قراردادی است که به موجب آن فرد ثالث (اجاره دهنده رحم ) متعهد می گردد که سلول تخم حاصل از لقاح زوجین را در رحم خود تا زمان زایمان نگهداری نمایدو پس از آن ، طبق قرارداد بین طرفین که از ماده ۱۰ قانون مدنی پیروی می نماید ، کودک را تحویل ایشان دهد. در کشور های مختلف برای رحم جایگزین ، قوانین مختلفی وضع گردیده است . در کشور آمریکا قوانین ایالت های مختلف با یکدیگر تفاوت دارد و در کشور ایران نیز دو راهکار براساس سکوت مقنن وجود دارد که شامل مراجعه به منابع معتبر اسلامی و فتاوی طبق اصل ۱۶۷ قانون اساسی است که در آن نظرات مختلفی وجود دارد که برخی از علما با اشاره به توانایی زوج در تعدد زوجات این امر را جایز نمی دانند و تعدادی از مراجع که این امر را بلامانع می دانند یا راه حل دیگر رجوع به ماده ۱۰ قانون مدنی می باشد. اگرچه این اقدام کمک باروری خطراتی را برای طرفین به ویژه فرد ثالث دارد که به موجب این مورد و توجه به کرامت انسانی افراد، اجرت، هزینه ی نگهداری از اولاد صغیر فرد ثالث توسط زوجین تقبل گرددو قرارداد تنظیم شده بین طرفین طبق ماده ۹۷۵ قانون مدنی نباید مخالف اخلاق حسنه باشد.

Keywords:

رحم جایگزین , کمک باروری , ناباروری .