ارزیابی زیست محیطی پروژه های آبیاری نوین (نواری تیپ وآبیاری بارانی کلاسیک ثابت) به روش ماتریس لئوپولد مطالعه موردی شمال استان فارس

ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) به منظور شناسایی نوع، اهمیت و شدت تغییرات در محیط زیست در نتیجهفعالیتها، به کار می رود. در نهایت، اطلاعات حاصله از انجام یک EIA کارآمد، میتواند در اختیار تصمیم گیران و برنامه ریزانقرار گیرد. این تحقیق، به بررسی EIA گزینه اجرا یا عدم اجرای طرح های آبیاری نوین (نواری تیپ و بارانی کلاسیک ثابت)در منطقه شمال فارس بر پارامترهای سه محیط فیزیکی، بیولوژیکی و اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی برای دو دوره کوتاه مدت(معادل با مرحله اجرای طرح که بستگی به سطح طرح از چند روز تا چند ماه و بیشتر می باشد). و بلندمدت (معادل بامرحله بهره برداری که چندین سال می باشد). می پردازد. به منظورکمی نمودن نتایج ارزیابی EIA از روش ماتریس لئوپولداستفاده میشود. اثرات گزینه عدم اجرای طرح در محیط سه گانه نشان میدهد که عمده پارامترهای فیزیکی که جزء تاثیراتمنفی قرار می گیرند، عبارتند از: منابع خاک، فرسایش، کیفیت و کمیت آب زیرزمینی، کیفیت و کمیت آب سطحی و هواواقلیم می باشد و در ارتباط با پارامترهای بیولوژیکی، پارامترهای گیاهان مرتعی، تراکم و تنوع پوشش گیاهی درختان، بوته هاو رویشگاه ها، پرندگان ،خزندگان و دوزیستان از عمده ترین پذیرنده پیامدهای منفی زیستی شناخته شده اند. از پارامترهایاقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میتوان به اشتغال، مهاجرت، درآمد، کیفیت زندگی و امکانات رفاهی به عنوان مهمترینپارامترهایی که تحت تاثیرات منفی قرار میگیرند، اشاره نمود. نتایج نشان میدهد که اجرای طرح در کوتاه مدت (فاز اجرا )دارای تاثیر منفی بر محیط های فیزیکی و بیولوژیکی (با نمره ۳۷-) و در فاز بهره برداری (با نمره ۲۹۳ +) بیشترین تاثیرمثبت را بر محیط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خواهد داشت. به طور کلی، گزینه عدم اجرا، دارای ۱۶۰- امتیاز منفی و گزینه اجرا، دارای ۲۵۶ + امتیاز مثبت است. بنابراین نتیجه نهایی ارزیابی طرح، اجرای طرح های آبیاری نوین را توجیهمی کند. و نیاز به برنامه ریزی جهت کاهش اثرات منفی طرح می باشد.

Keywords:

آبیاری نوین , نواری تیپ , بارانی کلاسیک ثابت , ارزیابی زیست محیطی , ماتریس لئوپولد , آباده , اقلید , خرم بید