شناسایی جانوران سمی و خطرناک برای سلامتی دریانوردان در ناحیه بین جزر و مدی و آب های نزدیک ساحلی خلیج فارس

زمینه و هدف: یکی از تهدیدهای موجود برای سلامت افرادی که از اکوسیستم­ های بین جزر و مدی و آب­های نزدیک ساحلی خلیج­ فارس بازدید می ­نمایند وجود جانوران سمی در این مناطق است. مطالعه حاضر با هدف شناسایی جانوران سمی و خطرناک برای سلامتی دریانوردان در ناحیه بین جزر و مدی و آب های نزدیک ساحلی خلیج­ فارس انجام شد. روش ها: در این تحقیق زیستگاه ­های گلی و ماسه ­ای صخره­ای در نواحی بین جزر و مدی و آب­های کم عمق ساحلی (با عمق کمتر از یک متر) اطراف جزیره قشم در طی سال ۱۳۹۶ برای بررسی تنوع جانوران سمی که می­توانند برای سلامت انسان خطرآفرین باشند مورد پایش قرار گرفتند. یافته ها: اطلاعات فونستیک دو گروه مهم از جانوران سمی شامل سفره­ ماهی­ های گزنده و صدف­های مخروطی ارائه شد. در مجموع سه گونه صدف مخروطی در منطقه گزارش شد که عبارتند از صدف حلزونی تاج ­مانند (Conus coronatus) (۶۵%)، صدف حلزونی فریجید (Conus frigidus) (۷%)، صدف مخروطی پرمانند (Conus pennaceus) (۲۸%). شاخص غالبیت سیمپسون برای این سه گونه صدف مخروطی برابر بود با SDI-۱=۰.۴۹ که نشان دهنده عدم غالبیت بالای این نرم­تنان در منطقه است. تمام صدف­های مخروطی از سواحل صخره ­ای-ماسه ­ای جمع ­آوری شد و فراوانی آنها در فصل سرد بیشتر از فصل گرم بود. اگرچه خارهای گزنده در بسیاری از سفره­ ماهی­ ها وجود دارند اما گونه ­های ۴ خانواده، مسئول اغلب گزش­های انسانی هستند که نمونه­ های این ۴ خانواده­ که عبارتند از سفره­ ماهی­ های دم شلاقی (Dasyatidae)، پروانه­ ای (Gymnuridae)، عقابی (Myliobatidae) و پوزه­ گاوی (Rhinopteridae) اغلب در فصل گرم در سواحل اطراف جزیره قشم مشاهده شدند. نتیجه گیری: مناطق بین جزر و مدی و آب­های نزدیک ساحلی (با عمق کمتر از یک متر) خلیج ­فارس زیستگاه جانوران سمی همچون صدف­های مخروطی و سفره­ ماهیان گزنده است که می­توانند انسان را گزیده و با تزریق زهر در بدن باعث بروز مشکلاتی برای سلامتی شوند. این خطر بالقوه با آموزش افراد و نیروها در خصوص نحوه برخورد با این جانوران سمی تا حدی می تواند برطرف گردد.

Keywords:

Poisonous and Venomous Marine Animals , Ray Fish , Cone Shell , Persian Gulf. , جانوران سمی دریایی , صدف مخروطی , سفره ماهی , خلیج فارس.