بررسی و تحلیل مشرب عرفانی ابن خفیف شیرازی

امیر حسین کوهستانی; سید علی اصغر میرباقری فرد; طاهره خوشحال دستجردی; زهره نجفی نیسیانی

بررسی و تحلیل مشرب عرفانی ابن خفیف شیرازی

Publish place: Journal of mystical literature adabiat erfani، Vol: 15، Issue: 32

Publish Year: 1402

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: Persian

This Paper With 41 Page And PDF Format Ready To Download

دریافت فایل کامل Paper

Certificate
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

https://civilica.com/doc/1695929

شناسه ملی سند علمی:

JR_JMLK-15-32_001

تاریخ نمایه سازی: 27 تیر 1402

Abstract:

ابوعبدالله محمد بن خفیف شیرازی، بنیان گذار سلسله عرفانی خفیفیه، از شخصیت های جریان ساز و اثرگذار در تاریخ تصوف اسلامی است. باوجود نقش موثر این عارف در سیر تطور و گسترش عرفان اسلامی، تاکنون پژوهشی روشمند در باب مشرب عرفانی او صورت نگرفته است. هدف این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، شناخت مشرب عرفانی ابن خفیف است که از طریق پاسخ به این سوالات محقق می شود: مبدا و مقصد سلوک در طریقه ابن خفیف کجاست و منازل دیگر در این بین به چه ترتیبی قرار گرفته اند؟ کدام یک از منازل در سیر استکمالی سالک اهمیت بیشتری دارند؟ توانایی های لازم برای جذب دستاوردهای هر منزل چیست و چه آدابی برای کسب آن ها لازم است؟ در آثار و اقوال شیخ عقیده روشنی در پاسخ به این سوالات یافت نشد؛ اما اهم برون داد بر اساس قرائن و شواهد بدین قرار است: مبدا سلوک، ارادت و مقصد، معرفت حق است. میان مبدا و مقصد منازلی وجود دارد که برخی در شمار احوال عرفانی بوده و از دیدگاه ابنخفیف مقدم بر مقامات قرار دارند. ترجیح منزل صحو بر سکر موجب توجه کمتر به مبحث بسط، طرب، شطح و سماع و اهمیت بیشتر منازل فقر، زهد، خوف و حزن و همچنین مقدم داشتن حضور بر غیبت شده است. در طریقه ابن خفیف، منزل فقر اهمیت ویژه ای دارد و ترجیح فقر بر غنا از دیگر شاخصه های مشرب عرفانی اوست. ساختار مشرب عرفانی شیخ، بر پایه تعالیم جنید بغدادی بنا شده؛ اما از آموزه های عرفانی بایزید نیز اثر پذیرفته و در فارس رواج یافته است.

Keywords:

عرفان و تصوف , مشرب عرفانی , ابن خفیف شیرازی , فقر , سکر و صحو

Authors

امیر حسین کوهستانی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

سید علی اصغر میرباقری فرد

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

طاهره خوشحال دستجردی

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

زهره نجفی نیسیانی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :

قرآن کریمابن جنید شیرازی، عیسی. (۱۳۶۴). تذکره هزار مزار، تصحیح ...
ابن خمیس موصلی، حسین بن نصر. (۱۴۲۷ق). مناقبالابرار و محاسنالاخیار ...
ابن عساکر، علی بن حسن. (۱۳۴۷ق). تبیین کذب المفتری فیما نسب ...
ابن عماد حنبلی، شهاب الدین ابوالفلاح. (۱۹۸۶م). شذرات الذهب فی ...
ابوعبدالله محمد ابن خفیف. (۱۳۶۳). معتقد، ص ۲۸۴ تا ۳۰۸ ...
ابوعبدالله محمد ابن خفیف. (۱۳۶۳). وصیت، ص ۲۷۴ تا ۲۸۳ ...
ابوعبدالله محمد بن خفیف؛ فاطمه علاقه و کاظم برگ نیسی. ...
ابوعبدالله محمد بن خفیف؛ فاطمه علاقه. (۱۳۷۸) «رساله شرفالفقرا»، معارف، ...
انصاری، خواجه عبدالله. (۱۴۱۷ق) منازل السائرین، تصحیح علی شیروانی، تهران: ...
انصاری، خواجه عبدالله. (۱۳۹۶). طبقات الصوفیه، مقابله و تصحیح محمد ...
ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله. (۱۹۷۴م). حلیهالاولیا و طبقات الاصفیا، ...
اصفهانی، ابومنصور. (۱۳۶۷). «نهج الخاص»، تصحیح نصرالله پورجوادی، مجله تحقیقات ...
جامی، نورالدین عبدالرحمن. (۱۳۸۶). نفحاتالانس من حضرات القدس، تصحیح: محمود ...
خالقزاده و همکاران. (۱۳۹۱). «نخستین صوفیان فارس و مشرب ایشان»، ...
حسینی، سید محمد. (۱۳۸۹). فرهنگ لغات و اصطلاحات فقهی، چ ...
دهباشی، مهدی و سید علی اصغر میرباقری فرد. (۱۳۹۴). تاریخ ...
دیلمی، ابوالحسن. (۱۳۶۳). سیرت شیخ کبیر ابوعبدالله ابن خفیف شیرازی، ...
دیلمی، ابوالحسن. (۱۴۰۰). سیرت شیخ کبیر ابوعبدالله محمد بن خفیف ...
دیلمی، ابوالحسن. (۱۳۹۰). عطف الالف المالوف علی اللام المعطوف، ترجمه ...
روزبهان ثانی، ابراهیم بن صدرالدین. (۱۳۸۲). تحفه اهل العرفان، تصحیح ...
زرکوب شیرازی، ابوالعباس معین الدین. (۱۳۵۰). شیرازنامه، به کوشش اسماعیل ...
سبکی، تاج الدین عبدالوهاب. (۱۴۱۳ق). طبقات الشافعیه الکبری، محقق محمود ...
سراج، ابونصر. (۱۳۸۸). اللمع فی التصوف، تصحیح و تحشیه رینولد ...
سلمی، ابوعبدالرحمن. (۱۴۲۴ق). طبقات الصوفیه، تصحیح مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: ...
سمعانی، عبدالکریم. (۱۹۶۲م). الانساب، ج ۸، المحقق: عبدالرحمن بن یحیی ...
عابدی، محمود. (۱۳۸۵). «فرقه های صوفیه تا زمان کشف المحجوب ...
غزالی، ابوحامد محمد. (۱۳۸۶). ترجمه احیاء علوم الدین، ترجمه حسین ...
قشیری، ابوالقاسم عبدالکریم بن هوازن. (۱۳۹۶). رساله قشیریه، ترجمه ابوعلی ...
قشیری، ابوالقاسم عبدالکریم بن هوازن. (۱۳۷۴). رساله قشیریه، مصحح عبدالحلیم ...
کاشانی، عزالدین محمود. (۱۳۸۹). مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، تصحیح ...
کربن، هانری. (۱۳۷۱). تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه اسدالله مبشری، چ ...
کلابادی، ابوبکر محمد. (۱۳۷۱). متن و ترجمه کتاب تعرف، به ...
مستملی بخاری، اسماعیل. (۱۳۶۳). شرح تعرف لمذهب التصوف، ج ۱، ...
مشتاق مهر، رحمان و سمیه جبارپور (۲۰۱۲) نگاهی به معتقدات ...
عصوم علیشاه شیرازی ، محمد. (۱۳۳۹). طرائق الحقائق ، ج ۲، ...
مقدسی، ابوعبدالله محمد ابن احمد. (۱۳۶۱). احسن التقاسیم فی معرفت ...
مکی، ابوطالب. (۱۴۱۷ق). قوت القلوب فی معامله المحبوب، تصحیح باسل ...
ملکپور، سمیه. (۱۳۹۲). «بررسی سیرت ابن خفیف شیرازی از دیدگاه ...
موحدیان عطار، علی. (۱۳۸۸). مفهوم عرفان، قم: دانشگاه ادیان و ...
میبدی، ابوالفضل رشیدالدین. (۱۳۸۱). کشف الاسرار و عده الابرار، تصحیح ...
میرباقری فرد، سید علی اصغر. (۱۳۹۱). «عرفان عملی و نظری ...
میرباقری فرد، سید علی اصغر.(۱۳۹۴) تاریخ تصوف، ج ۲، سیر ...
میرباقری فرد، سید علی اصغر و احسان رییسی. (۱۳۹۶). روش ...
نسفی، عزیز بن محمد. (۱۳۹۱). بیان التنزیل، شرح احوال، تحلیل ...
نیکلسون، آلن رینولد. (۱۳۸۲) عرفان عارفان مسلمان، ترجمه اسدالله آزاد، ...
هجویری، ابوالحسن علی. (۱۳۹۲). کشف المحجوب، مقدمه، تصحیح و تعلیقات ...
Abedi, Mahmoud.(۲۰۰۶). Sufi sects until the discovery of al-Mahjub Hajawiri. ...
Abu Abdullah Muhammad Ibn Khafif.(۱۹۸۴). Believer, page ۲۸۴ to ۳۰۸ ...
Abu Abdullah Muhammad Ibn Khafif.(۱۹۸۴). Will, page ۲۷۴ to ۲۸۳ ...
Ansari, Khwaja Abdullah.(۱۹۹۶). Manazil Alsaayiriyn (Ali Shirvani,Ed.). dar aleilm ...
Ansari, Khwaja Abdullah.(۲۰۱۷). Tabaqat al-Sufi (Muhammad Sarwar Molai, Ed.)(۳). Tous ...
Corbin, Henry.(۱۹۹۲). History of Islamic philosophy ( Asadullah ,Mubasheri ,Trans.)(۴). ...
Dehbashi, M & Mirbagheri Fard, S.A.A.(۲۰۱۵). The history of Sufism. ...
Deilmi, Abolhasan.(۱۹۸۴). Biography of Sheikh Kabir Abu Abdullah Ibn Khafif ...
Deilmi, Abolhasan.(۲۰۱۱). eataf alalif almaluf ealaa allaam almaetuf(Isa Najafi and ...
Deilmi, Abolhasan.(۲۰۲۱). Biography of Sheikh Kabir Abu Abdullah Ibn Khafif ...
Esfahani, Abu Mansour.(۱۹۸۸). nahj alkhas( Nasrullah Pour Javadi, Ed.). Islamic ...
Ghazali, Abu Hamid Mohammad.(۲۰۰۷). Revival of Ulum al-Din ( Hossein ...
Hajviri, Abolhasan Ali.(۲۰۱۳). kashf Al-Mahjub (Mahmoud Abedi ,Ed.). Sroush ...
Hanbali, I. I., & Abul Falah, S. A.(۱۹۸۶). shadharat aldhahab ...
Hosseini, Seyyed Mohammad.(۲۰۱۰). Dictionary of words and jurisprudential terms. (۳).sroush ...
Ibn Asaker, Ali bin Hassan.(۱۹۲۸). tabyin kadhib almuftari fima nusib ...
Ibn Junaid Shirazi, Isa .(۱۹۸۵). Tazkirah - Hazar Mazar ( ...
Ibn Khamis Mosuli, Hossein Ibn Nasr.(۲۰۰۶). Manaqib al-Abrar and Muhasan ...
Isfahani, A.N., & Abdullah, A.B.(۱۹۷۴). Haliya Al-Awaliya and Tabaqat Al-AsafiaI. ...
Jami, Nuraldin Eabdalrahman. (۲۰۰۷). Nafahat Alanis Min Hadarat Alquds(Mahmud Abdi ...
Junaid Shirazi, Abulqasem Moinuddin. (۱۹۴۹).shada alazar fi ht alawizar ean ...
Kalabadi, Abu Bakr Muhammad.(۱۹۹۲). Text and translation of the Tarrof ...
Kashani, Ezzeddin Mahmoud.(۲۰۱۰). Misbah al-Hadaya and Miftah al-Kafayah ( Efat ...
Khaliq Zadeh et al.(۲۰۱۲). The first Sufis of Persia and ...
Makki, Abu Talib.(۱۹۹۶). quat alqulub fi mueamalat almahbub(Bassel Black Eyes, ...
Malekpour, Somayeh.(۲۰۱۳). Review of the biography of Ibn Khafif Shirazi ...
Masoom Alishah Shirazi, Mohammad.(۱۹۶۰). tarayiq alhaqayiqu . Senai ...
Mir Bagheri Fard, S.A. A ., & Raisi E.(۲۰۱۷). The ...
Mirbagheri Fard, Syed Ali Asghar.(۲۰۱۲). Practical and theoretical mysticism or ...
Moghadasi, Abu Abdullah Muhammad Ibn Ahmad.(۱۹۹۱). ahsan altaqasaym fay maerifat ...
Moshtagh Mehr, R & and Jabarpour ,S. (۲۰۱۲). A look ...
Mostamli Bukhari, Ismail.(۱۹۸۴). sharh terrof limazhab altswwf ( Mohammad Roshan, ...
Muhammad bin Khafif , A. A., & Alagheh, F.(۱۹۹۹). risalat ...
Muhammad bin Khafif , A. A., Alagheh, F., & Bargh ...
Nasafi, Aziz bin Muhammad.(۲۰۱۲). Bayan altanzil(Seyyed Ali Asghar Mirbagheri Fard, ...
Qashiri, Abulqasem Abdul Karim ibn Hawazen.(۱۹۹۵). risalat qashyryh (Abdul Halim ...
Qashiri, Abulqasem Abdul Karim bin Hawazen.(۲۰۱۷). risalat qashyryh ( Abu ...
Rozbahan Thani, Ibrahim ibn Sadr al-Din.(۲۰۰۳). tuhfat 'ahl aleirfan(Javad Noorbakhsh,Ed.)(۲). ...
Sabaki, Tajuddin Abdul Wahab. (۱۹۹۲). Tabaqat al-Shafiyyah al-Kabari. hajr liltibaeih ...
Salma, Abu Abd al-Rahman.(۲۰۰۳). tabaqat alsuwfayh(Abdel Qader Atta, Ed.). Darul ...
Samani, Abdul Karim.(۱۹۶۲). Al-Ansab. Hyderabad ...
Shirazi, Z & Moinuddin, A.A.(۱۹۷۱). Shiraznameh. Iran Culture Foundation ...
Siraj, Abu Nasr.(۲۰۰۹). allamae fay altswwf( Reynolds Nicholson, Ed , ...
You pay, Abulfazl Rashiduddin.(۲۰۰۲). kshaf aliasrar w eidat alabarar (Ali ...

نمایش کامل مراجع