توسعه کشاورزی پایدار و جایگاه آن در تناوب زراعی و تنوع زیستی محصولات زراعی

پایداری منابع زراعی یک اصل مهم در کشاورزی پایدار است که در برنامه های توسعه بر آن تاکید می شود ویکی از مهم ترین ارکان دستیابی به پایداری در بوم نظام های زراعی افزایش تنوع زیستی است. چنین توسعه پایداری در بخش های کشاورزی، جنگل داری و شیلات با حفاظت زمین، آب و ذخائر ژنتیکی گیاهی و جانوری همراه است. امروزه با توجه به گسترش مفاهیم کشاورزی پایدار، بقایای گیاهان زراعی نقش مهمی در سیستم های کشاورزی دارا می باشند.کاشت گیاهان زراعی در یک قطعه زمین بر اساس یک توالی منطقی و مشخص را تناوب زراعی می نامند. یک برنامه صحیح تناوب زراعی ممکن است، موجب افزایش عملکرد و کاهش آفات و بیماری ها شود. بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای اروپایی توسعه کشاورزی زیستی را تا حدود ۲۰ درصد محصولات کشاورزی در برنامه اجرایی خود قرار داده اند و در آینده نه چندان دور مهم ترین و اصلی ترین مشخصه حضور در بازارهای جهانی به ویژه برای محصولات باغی عرضه محصولات عاری از ترکیبات شیمیایی خواهد بود. زوال منابع طبیعی در ایران محدود به منابع آب و خاک نبوده و تنوع زیستی را نیز به شدت تهدید می کند. در حالی که تنوع می تواند به عنوان ابزار موثری در حفظ پایداری بوم نظام ها و چرخه های زیستی عمل کند و هرگونه زوال در نهایت منجر به نا پایداری این بوم نظام ها خواهد شد. در این مقاله سعی شده است به تعاریف، اهمیت و راه حل ها برای رسیدن به کشاورزی پایدار، همچنین بررسی موارد مختلف در مورد تناوب زراعی و تنوع زیستی به روش تحقیق کتابخانه ای پرداخته شود. نتایج مطالعه نشان می دهد با برنامه ریزی مناسب و الگوگیری بهینه، دستیابی به فرایند توسعه پایدار کشاورزی را می توان تسریع نمود. تناوب ممکن است باعث افزایش راندمان تولید یا به عبارتی عملکرد بشود.

Keywords:

توسعه کشاورزی پایدار , تناوب زراعی , تنوع زیستی