بررسی واکه های القاگر در نامه ۱۰ نهج البلاغه بر مبنای نظریه موریس گرامون با روش زبانشناسی رایانشی

زبان، مجموعه ی آواهایی است که القاگر احساسات و عواطف گونه گون و انگارهایی از رنگ ها و رایحه هاهستند؛ بدین ترتیب، زبان، توده ای از آواها و نشانه های نابسامان نیست؛ بلکه شبکه ای است نظام مد؛ و درهمیافته از لایه ها و پیوندها یعنی هر پاره از گفتار یا متن، از خلال همکاری و پیوستگی همه سطوح زبانیمتمایز، سازماندهی می شود. هدف پژوهش حاضر، تحلیل و ارزیابی آواهای القاگر در نامه ی ۱۰ نهج البلاغهکه حضرت با لحنی تند خطاب به معاویه می نگارد، است. یکی از مباحث برجسته ای که باید در نهج البلاغه بهعنوان اثری ادبی و بلاغی مورد توجه قرار گیرد، بحث آواها و القاهاست. این تحقیق تلاش دارد تا بر بنیادنظریه موریس گرامون، زبانشناس نامدار فرانسوی به خوانش و تحلیل القاگری آواها در نهج البلاغه دست یابدو در این راستا با کاربست روش توصیفی –تحلیلی به بررسی نشانه ها و شاخصه های موسیقایی نهج البلاغهویژه واکه ها و همخوان ها بپردازد خوانش و تحلیل رایانشی نهج البلاغه بر بنیاد نظریه آواهای القاگر گراموننشان می دهد که مناسب با مضامین خطب و نامه های نهج البلاغه با واکه ها و همخوان های پربسامد در آنهاهمخوانی دارد و البته باید توجه داشت که این رویکرد به دلیل ورود از زبان فرانسته به زبان عربی در جاهاییاحتیاج به بازنگری و تصحیح با ویژگی های زبان عربی دارد. نتایج بیانگر انسجام درون متنی نامه بوده وموضوع مورد اهمیت که القاگری آواها در این نامه را مورد تایید قرار می دهد، کاربرد واکه ها و همخوان ها ،با توجه به بارمعنایی شان در فرازهایی از نامه است که بسامد این همخوان ها و واکه ها برای اننقال معانی بهمخاطبان، با ارائه جدول های آماری نشان داده شده است . نتایج این پژوهش حاکی از آن است که نهج البلاغهنیز از این ویژگی برخوردار است و اننقال مقصود و معنا با تکرار واکه ها و همخوان ها، تاثیر ژرفی بر شنونده وخواننده آن گذاشته و وی را به سوی معنا رهنمون ساخته است. همچنین بررسی ها نشان می دهد کهبیشترین بسامد در میان واکه ها، مختص واکه ی درخشان برای بیان تند و خشن کاربرد دارد و در میانهمخوان ها، مختص همخوان ستایشتی می باشد که برای تداعی و القای حس شدت و استقامت و همچنین کلامتهدید آمیز به کار رفته است.

Keywords:

نهج البلاغه , آواها , واکه ها , همخوان ها , زبان شناسی رایانشی