اثر جلبک اسپیرولینا (Spirulina platensis) بر تغییرات آنزیم های کبدی موش های نر نژاد BALB/c در معرض دوز بالای استامینوفن

زمینه و هدف: جلبک اسپیرولینا (Spirulina platensis) دارای ارزش غذایی و درمانی زیادی است. این مطالعه به منظور تعیین اثر جلبک اسپیرولینا بر تغییرات آنزیم های کبدی موش های نر نژاد BALB/c در معرض دوز بالای استامینوفن انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی از ۴۲ سر موش نر بالغ نژاد BALB/c در هفت گروه شش تایی و دوز سمی استامینوفن ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن استفاده شد. گروه کنترل تنها رژیم غذایی استاندارد و آب دریافت نمود. گروه شم با محلول نمکی گاواژ شدند. گروه های سوم تا هفتم به ترتیب شامل موش های تیمار شده با استامینوفن ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن؛ پودر جلبک ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن؛ پودر جلبک ۳۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن؛ پودر جلبک ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به اضافه استامینوفن و آخرین گروه با پودر جلبک ۳۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به اضافه استامینوفن بودند. در همه گروه ها موش ها با دارو و پودر جلبک به روش گاواژ به مدت ۱۴روز متوالی تیمار شدند. تمامی حیوانات ۲۴ ساعت بعد از دریافت آخرین دوز داروها و محرومیت از غذا (دسترسی به آب آزاد بود)؛ بیهوش و از قلب آنها خونگیری انجام شد. فعالیت آنزیم های کبدی (آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز) به روش اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. غلظت پروتئین به روش لوری تعیین شد. سنجش فعالیت آنزیم کاتالاز با استفاده از آب اکسیژنه انجام شد. میزان مالون دی آلدئید اندازه گیری و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام به روش FRAP با احیاء یون Fe۳+ (فریک) به یون Fe۲+ (فرو) تعیین شدند. یافته ها: سطح آنزیم های ترانس آمینازی سرمی (آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز) و همچنین میزان آنتی اکسیدان تام و سطح مالون دی آلدئید در گروه تیمار شده با استامینوفن، نسبت به گروه کنترل افزایش آماری معنی داری نشان داد (P<۰.۰۵). همچنین سطح این آنزیم ها در گروه تیمار شده با جلبک ۳۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به اضافه استامینوفن، کاهش آماری معنی داری نسبت به گروه تیمار شده با گروه استامینوفن داشت (P<۰.۰۵). سطح آنزیم کاتالاز در گروه استامینوفن، کاهش آماری معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد (P<۰.۰۵) و در گروه جلبک ۳۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به اضافه استامینوفن، افزایش آماری معنی داری نسبت به گروه استامینوفن مشاهده شد (P<۰.۰۵). نتایج آزمایشات در دو گروه همزمان اسپیرولینا و استامینوفن نشان داد که مواد موثره جلبک در دوز ۳۰۰ بهتر از ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در پاسخ به استرس اکسیداتیو عمل نمود. نتیجه گیری: مصرف جلبک اسپیرولینا ۳۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به همراه استامینوفن در حدود دوز سمیت آن، با تاثیر بر فعالیت آنزیم ها و سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی، باعث افزایش مقاومت در برابر استرس اکسیداتیو و صدمات ناشی از مسمومیت دارویی می گردد.

Keywords:

Spirulina , Acetaminophen , Liver Toxicity , Antioxidants , Mice , اسپیرولینا , استامینوفن , مسمومیت کبدی , آنتی اکسیدان , موش