اندازه‎گیری غلظت گاز رادون محلول در آب‎های زیرزمینی شهرستان زرند و برآورد دوز سالیانه گاز رادون جذب شده در سال ۱۳۹۵

چکیده زمینه و هدف: ورود غلظت‎های بالای گاز رادون از دو طریق آشامیدن و استنشاق گاز رادون متصاعد شده از آب، می‎تواند باعث سرطان ریه گردد. هدف از این مطالعه، اندازه‎گیری غلظت گاز رادون محلول در آب‎های زیرزمینی و تعیین دوز موثر جذب شده سالانه گاز رادون در شهرستان زرند می‎‎باشد. مواد و روش‎ها: این مطالعه توصیفی بوده و اندازه‎گیری در سال ۱۳۹۵ بر روی ۴۸ نمونه چاه کشاورزی منطقه زرند که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، انجام گردید. غلظت گاز رادون محلول در آب با استفاده از آشکارساز الکترونیکی قابل حمل RAD۷ اندازه‎گیری و دوز جذبی سالیانه رادون برای بزرگسالان و کودکان محاسبه شد. داده‎ها توسط آزمون آماری t تک نمونه‎ای مورد تحلیل قرار گرفته‎اند. یافته‎ها: حداقل و حداکثر مقادیر غلظت گاز رادون نمونه‎ها به ترتیب ۰۷۷/۲±۶۶۷/۴ و ۹۱۲/۴±۵۵۰/۳۱ بکرل بر لیتر بود. بنابراین، حداقل و حداکثر مقادیر دوز جذبی سالیانه رادون بزرگسالان، ناشی از مصرف آب نمونه‎های مذکور، به ترتیب ۳۵۴/۲۰±۷۳۶/۴۵ و ۱۳۷/۴۸±۱۹۰/۳۰۹ میکروسیورت بر سال، و برای کودکان ۹۳۵/۲۷±۷۷۰/۶۲ و ۰۶۶/۶۶±۳۴۷/۴۲۴ میکروسیورت بر سال می‎باشند. بررسی دقیق‎تر داده‎ها توسط آزمون t تک نمونه‎ای نشان می‎‎دهد که مقادیر دوز جذبی سالیانه به طور معنی‎داری (۰۱۷/۰=p) برای بزرگسالان و ۰۰۱/۰>p برای کودکان) از حد استاندارد بالاتر هستند. نتیجه‎گیری: غلظت گاز رادون محلول در آب منطقه زرند بالا بود که می‎توان با عدم استفاده از آب در محل چاه و هوادهی آن در مخزن و همچنین آگاهی بخشی کشاورزان از مقدار زمینه غلظت گاز رادون محلول درآب چاه‎های کشاورزی، پرتوگیری طبیعی آنان را کاهش داد.   واژه‎های کلیدی: گاز رادون، دوز جذب شده، آب‎های زیرزمینی، زرند، آشکارساز RAD۷

Keywords:

Radon gas , Absorbed dose , Groundwater , Zarand , RAD۷ detector , گاز رادون , دوز جذب شده , آب‎های زیرزمینی , زرند , آشکارساز RAD۷