تاثیر برنامه طراحی شده بازدید از منزل بر ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری سالک

زمینه و هدف: بیماری سالک دومین بیماری انگلی شایع در ایران می­باشد. کمبود اطلاعات مادران در زمینه راه­های پیشگیری از آن در ابتلای کودکان به این بیماری نقش مهمی داشته، و کسب دانش برای مادران در روستاها به دلیل تعدد فرزندان، دوری مسافت و... با مشکلات خاص مواجه می باشد، یکی از شیوه های مناسب آموزش در این مورد بازدید منزل می­باشد. هدف این مطالعه، تعیین تاثیر برنامه طراحی شده بازدید منزل بر ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری سالک در خانواده­های روستایی بخش تنگ­حنا شهرستان نی­ریز بود.   روش بررسی: این تحقیق مطالعه نیمه­تجربی بود. تعداد ۶۰ خانواده تحت پوشش خانه های بهداشت تنگه حنا که دارای فرزند ۱۲ – ۶ ساله بودند به روش نمونه­گیری خوشه­ای با تخصیص تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه و چک­لیست­های مصاحبه­ و مشاهده­ رفتارهای پیشگیری کننده خانواده از بیماری سالک بود. ابزارهای فوق جهت پیش­آزمون در ۳ جلسه بازدید منزل توسط پژوهشگر و اعضای خانواده تکمیل، سپس یافته­ها تجزیه و تحلیل و بر اساس آن برنامه بازدید منزل شامل ۵ – ۴ جلسه طرح­ریزی و اجرا گردید. مداخله طی یک و نیم ماه برای گروه آزمون انجام شد و سپس به مدت یک و نیم ماه مداخله­ای در گروه آزمون انجام نشد، کلیه ابزارهای فوق طی ۳ جلسه بازدید منزل برای دو گروه (مرحله پس­آزمون) مجددا تکمیل شدند.   یافته ها: دو گروه به لحاظ متغیرهای دموگرافیک (سن، تحصیلات، درآمد و … ) همسان بوده و آزمون­های مجذور کای و تی مستقل اختلاف معنی­داری را بین دو گروه نشان ندادند. آزمون­های آماری تی زوج و تی مستقل اختلاف معنی­داری را بین رفتارهای پیشگیری کننده خانواده از طریق راهنمای مصاحبه قبل و بعد از برنامه بازدید منزل در گروه آزمون و بعد از مداخله بین دو گروه آزمون و شاهد نشان دادند (۰۰۱/۰ P< ). آزمون­ آماری تی مستقل اختلاف معنی­داری را بین برخی از رفتارهای پیشگیری کننده ازلیشمانیوزشامل (دفع بهداشتی زباله و استفاده از پشه­بند) بعد از برنامه بازدید منزل بین دو گروه آزمون وشاهد نشان داد (۰۰۱/۰ P< ).   بحث و نتیجه­گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که برنامه بازدید منزل بر رفتارهای پیشگیری کننده خانواده تاثیر داشته است. بنابراین می­توان گفت آموزش در محیط منزل، یکی از روش های مناسب جهت ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده خانواده در زمینه پیشگیری از بیماری سالک است.

Keywords:

Leishmaniasis , Cutaneous , Health Planning , Preventive Health Services. , لیشمانیاز جلدی , برنامه ریزی بهداشتی , خدمات بهداشتی پیشگیری کننده