تکوین زمین شیمیایی سیال گرمابی کانسار روی-سرب ندوشن با تاکید بر کانه نگاری و تجزیه کانی های سولفیدی

کانسار روی-سرب ندوشن در مرز غربی کمربند آتشفشانی- نفوذی ارومیه-دختر در نتیجه سیال­های گرمابی توده­های گرانیتوییدی در واحدهای آتشفشانی داسیتی تا آندزیتی ائوسن به صورت پرکننده شکستگی­ها و فضاهای برآمده از عملکرد گسل­های منطقه پدید آمده است. کانی های سولفیدی مهم این کانسار پیریت، اسفالریت، گالن و کالکوپیریت هستند. بررسی ترکیب شیمیایی اسفالریت و پیریت، نشان از دو نوع اسفالریت (کم آهن و نیز نوع آهن بالا دارای واخوردگی کالکوپیریت) و دو نوع پیریت (کم آرسنیک و آرسنیک بالا) دارد، گالن و کالکوپیریت تغییر ترکیب شیمیایی کمتری نشان می­دهند. این تغییرات بیانگر آن است که روند ترکیب شیمیایی سیال گرمابی که ابتدا از آهن، منگنز، روی و کادمیم غنی بوده (همزمان با تشکیل پیریت و اسفالریت)، با آغاز تمرکز آرسنیک و سرب (همزمان با تشکیل گالن، کالکوپیریت و پیریت آرسنیک بالا)  دنبال شده و با افزایش آرسنیک، وانادیم و کبالت پایان یافته است. این امر بیانگر تغییرات محسوس­تری در مراحل آغازین کانه­زایی در زمین­شیمی سیال گرمابی است. ترکیب شیمیایی اسفالریت ها و مقایسه آن­ها با اسفالریت های کانسارهای گرمابی و اسکارنی ژاپن خاستگاه رگه ای گرمابی (سولفید بالا) ناشی از توده گرانیتوییدی (نوع مگنتیتی) را نشان می­دهد.

Keywords:

micromineralography , sphalerite , hydrothermal Zn-Pb , Nodushan , Central Iran. , ریز کانی نگاری , اسفالریت , روی-سرب گرمابی , ندوشن , ایران مرکزی.