شناسایی هاله های پراکندگی دومین و توزیع ژئوشیمیایی عناصر در خاک های پیرامون نشانه ی معدنی طلا-تنگستن تاریک دره، شمال خاوری ایران

منطقه­ی اکتشافی طلا-تنگستن تاریک­دره، در شمال شرقی ایران و در مرز زون ساختاری ایران­مرکزی وکپه­داغ قرار دارد. توده­ی گرانیتوئیدی تربت­جام مهم­ترین جلوه­ی ماگماتیسم منطقه است که با روندی شمال باختری-جنوب خاوری در نهشته­های شیلی زغال­دار، سیلتستونی و ماسه سنگی سازند میانکوهی با سن تریاس، نفوذ و آن­ها را در اطراف و تا فواصل چند ده متر به هورنفلس تبدیل کرده است. بررسی­کانی­های سنگین در منطقه منجر به شناسایی کانی­های طلا، شئلیت، آرسنوپیریت، مالاکیت، باریت، جاروسیت، هماتیت، مگنتیت، اسپیکولاریت، گالن، پیریت، گارنت شد. برداشت­های ژئوشیمیایی رسوب­های رودخانه­ای نیز بی­هنجاری­هایی از عناصر As, Cu, Bi, Co, W, Fe, Ti را آشکار نموده و همبستگی مثبت و معنی­دار طلا با عناصر As, Bi, Cu را نشان داده است. کاوش­های بعدی روی نمونه­برداری از خاک­های برجای پیرامون توده­های نفوذی متمرکز و با تعیین پارامترهای آماری توزیع عناصر و با برازش داده­های لگاریتمی، و استفاده از نتایج آن­ها، حدود آستانه­ی بی­هنجاری و مقادیرکمی بی­هنجاری­های ممکن و احتمالی تعیین شدند. در بخش آمار چند متغیره و تحلیل عاملی مجموعه همبسته­ی عناصر As, Cu, Au, Co, Fe, Mn, Ti, (W, Sb) رابطه­ی معنی­دار و آینه­ی تمام نمایی از کانی­سازی طلا دراین منطقه دیده می­شود. با بررسی­های انجام شده و یافته­های وابسته به کانی­های سنگین، رسوب آبراهه­ای و خاک، همگونی جالب توجه این محیط­ها در نمایش ناهنجاری­های عناصر As, Au و تا حدودی Cu به­دست آمد. مهم­ترین نتایج در نقشه­ی هاله­های پراکندگی دومین عنصر طلا و ردیاب­های آن، همچون As, Cu, Bi و نقشه­ی تحلیل عاملی (F۱) و معیار جمعی (Ad)، موید حضور و پتانسیل بالای منطقه­ی تاریک دره از دیدگاه طلاست.

Keywords:

: gold , pathfinder elements , secondary dispersion halos , soil geochemical anomalies Tarikdarreh , Iran. , طلا , عناصر ردیاب , هاله های پراکندگی دومین , بی هنجاری های ژئوشیمیایی خاک , تاریک دره , ایران.