شیمی کانی و دما-فشارسنجی زینولیت های دمای بالا در حاشیه توده ریوداسیتی منطقه ی آستانه (جنوب غرب اراک)

در منطقه­ی آستانه، (جنوب غرب اراک) و در حاشیه­ی توده­ی ریوداسیتی، زینولیت­هایی با ترکیب رخساره­ی پیروکسن هورنفلس دیده شده­اند. این سنگ­ها دارای مجموعه کانیایی کرندوم + اسپینل + آندالوزیت + فلدسپارپتاسیم­دار + پلاژیوکلاز + مسکوویت + بیوتیت + کلریت بوده و حاوی بافت­های گرانوبلاستیک، لپیدوپورفیروبلاستیک، پورفیرولپیدوبلاستیک، سیمپلکتیت و پوئی کیلوبلاستیک هستند. در این مجموعه بافت واکنشی (سیمپلکتیک)، کانی­های اسپینل- پلاژیوکلاز- بیوتیت جایگزین آندالوزیت شده است. شواهد سنگ­نگاری در این سنگ­ها بیانگر این است که بافت واکنشی حاشیه­ی آندالوزیت در شرایط ذوب­بخشی ایجاد شده است. شواهد زمین­شناسی و کانی­شناسی نیز حاکی از این است که پیرومتامورفیسم مسئول پیدایش این مجموعه کانی­های شاخص بوده است. بررسی­های صحرایی، شواهد سنگ­نگاری و دما – فشارسنجی (گستره­ی دماییoC ۷۱۸ و فشار kbar۸/۲) این سنگ­ها نشان می­دهد که علت پایداری آندالوزیت تا منطقه­ی کرندوم-اسپینل در زینولیت­های مورد بررسی، نرخ گرم شدگی سریع این سنگ­ها و برهم­چینی ­پله­ای (overstepping) است. انتشار گرمای ناشی از شبه آتشفشانی­های ریوداسیتی سبب فرآیند پیرومتامورفیسم شده است به­طوری که دوره دمایی تحمیل شده به این زینولیت­ها کم و نرخ گرم شدگی زیاد بوده است.

Keywords:

corundum , pyrometamorphism , reaction textures , Arak. , کرندوم , پیرومتامرفیسم , بافت های واکنشی , اراک.