بررسی هندسه نقوش فرش های خشتی چالشتر از منظر آئینی

ایرانیان از پیشگامان بافندگی در فرش بوده اند که در طول زمان با دقت، نظر، خلاقیت و سلیقه آن را به درجه ای از کمال رسانده اند و از فرش به عنوان نشانه ای در فرهنگ ایرانی یاد کرده اند. فرش از مهمترین محصولات هنری جهان است که نماد فرهنگ، هنر و میراث فرهنگی می باشد. فرش در منطقه ی چالشتر به دلیل داشتن شاخص هایی مانند: طرح، نقش، رنگ دارای جایگاهی ویژه در دنیای فرش است. که از ویژگی های فرش چالشتر می توان به: استفاده از مواد اولیه مرغوب و رنگرزی مناسب به همراه بافت ممتاز و منحصر به فرد اشاره کرد؛ و هم چنین شادابی و زنده بودن طرح ها و رنگ های به کار رفته در فرش چالشتر باعث به وجود آمدن زیباترین فرش ها در این منطقه شده است. از معروف ترین فرش های این منطقه می توان به فرش با طرح خشتی اشاره کرد. فرش در حوزه ی هنر طراحی گرافیک نقش به سزایی دارد. گرچه باید اذعان کرد هنر طراحی گرافیک در ایران کمتر به این حوزه ورود کرده است و یا متولیان این حوزه کمتر طراحان گرافیک را به خدمت گرفته اند. اما تاکنون تحقیقاتی که درمورد فرش انجام شده از توصیف فرم و ساختار فراتر نرفته است و چیزی که در این میان کمتر بدان توجه شده،هندسه نقوش فرش های خشتی چالشتر از منظر آئینی است. هر قومی در هر گوشه ای از ایران فرهنگ مختلفی دارد. در طول سال مردم، آئین ها و جغرافیای محیطی و عوامل دیگری مانند: فرهنگ های مجاور، بر غنا و پشتوانه فرهنگی و آئینی خود اضافه می کنند و در هر منطقه ای نیز هنرها و آئین ها باعث تبادل هنری و فرهنگی درحوزه های مختلف هنری می شوند که خودآگاه و ناخودآگاه بر یک دیگر تاثیر گذاشته اند. نگارنده در این پژوهش به صورت کیفی و از نوع توصیفی - تحلیلی به جمع آوری اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای (کتاب، مقاله،پایان نامه) پرداخته است. نتایج حاکی آن است که نقش فرهنگ عامه در بهبود کیفیت تصویری فرش خشتی چالشتر بی تاثیر نبوده است و همچنین هندسه نقوش فرش چالشتر کاربرد بومی دارد.

Keywords:

فرش , فرش خشتی , هندسه نقوش , هنر آئینی , چالشتر