جایگاه قاعده منع محاکمه و مجازات مضاعف در حقوق کیفری ایران

قاعده منع محاکمه و مجازات مضاعف به عنوان یک اصل فرا قانونی و برگرفته از حقوق رومی- ژرمنی است که دولتها را از تعقیب، محاکمه و مجازات مجدد همان اشخاص از ارتکاب همان جرم و همان سبب باز می دارد. به دنبال تحولات اعمال اصول صلاحیت شخصی، صلاحیت واقعی، صلاحیت مبتنی بر تابعیت مجنی علیه، در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و طبق نظریه های مشورتی این قاعده در مجازات های تعزیری غیرمنصوص شرعی که با سکوت قانونگذار در قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰ مواجه بود، پذیرفته شد. در مقاله حاضر، پس ازبیان مفهوم و تحولات، جایگاه و مبانی قاعده مارالذکر و همچنین اشاره به نظرات موافقان و مخالفان و بررسی ابعاد مختلف حقوقی این قاعده، این نتیجه حاصل شده که با توجه با نص قانون مجازات اسلامی، سیاست کیفری ایران در مورد اجرای احکام صادره از دادگاه های خارجی موافق با قواعد و دکترین جزای بین الملل است، اما در خصوص جزایم تعزیری، قانونگذار ایران، اعمال قاعده منع مجازات مضاعف را با شرایطی و همچنین با احتساب محکومیت یا محکومیت های اجرا شده را با رعایت شرایطی پذیرفته است.

Keywords:

قاعده منع محاکمه , مجازات مضاعف , دادگاه کیفری , مجازات شرعی , قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲