سقوط حکومت شیعه صفی در قم

Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 120

This Paper With 16 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHRU-15-2_005

تاریخ نمایه سازی: 25 مرداد 1402

Abstract:

با اضمحلال دولت ایلخانی، یکی از خاندان‎‍های اصیل و خوش نام قمی، خاندان صفی، در شهر شیعه‎‍نشین قم به حکومت رسید و اعضایی از آن خاندان دانش‎‍‎‍دوست و هنرپرور شیعه، به مدت هشتاد سال (۸۱۶-۷۳۶ق./۱۴۱۳-۱۳۳۵م.) بر قم و مضافات آن فرمان راندند. در آن دوران، ایران، به‎‍ویژه ایران مرکزی، دستخوش نابسامانی و عرصه تاخت و تاز و کشمکش میان قدرت‎‍هایی چون آل چوپان، جلایریان و مظفریان بود. در چنین اوضاع و احوالی، فرمانروایان خردمند صفی با در پیش گرفتن سیاست مدارا و همزیستی مسالمت‎‍آمیز با همه قدرت‎‍های پیرامون، قم را از گزند حمله مصون داشتند. با این حال، آنان گاه برای دفع تهاجم دشمن، به مقتضای مصالح وقت، به یک قدرت دور، نزدیک می‎‍شدند. در آغاز دومین دهه قرن نهم هجری، اسکندر بن عمر شیخ، نوه تیمور که بر فارس حاکم بود، بر عموی خود شاهرخ، سلطان وقت تیموری، شورید، بر اصفهان و بیشتر عراق عجم دست یافت و قم را هم تهدید کرد. در آن زمان قرایوسف قراقویونلو در غرب ایران قدرت بسیار یافته و شیعه نیز شده بود. فرمانروای وقت قم، خواجه محمد صفی، برای دفع تهاجم اسکندر، با قرایوسف متحد شد و او را به نبرد با اسکندر برانگیخت. حکومت صفی نیرومند بود و قم نیز از موقعیت سوق‎‍الجیشی ممتازی برخوردار بود. این تصمیم خواجه صفی، موقعیت اسکندر را در این ناحیه با خطر جدی مواجه کرد و او را به تسخیر قم برانگیخت. شهر با خیانت یکی از معتمدان خواجه محمد صفی- نه برتری نظامی اسکندر- سقوط کرد و حاکمیت هشتاد ساله شیعه در آن، پایان یافت.

Authors

محمدرضا رحمتی

دانشیار گروه تاریخ، دانشکده حقوق، علوم سیاسی و تاریخ، دانشگاه یزد، یزد، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • آملی، اولیاءالله (بی تا). تاریخ رویان، تصحیح منوچهر ستوده، تهران: ...
  • ابن اثیر (بی‎‍تا). الکامل فی التاریخ، مصر: بی‎‍نا ...
  • ابن خردادبه (۱۸۸۹). المسالک و الممالک، هلند: بی‎‍نا ...
  • ابن عربشاه (۱۲۸۵). عجایب المقدور فی اخبار تیمور، قاهره: بی ...
  • (۱۳۵۶). عجایب‎‍المقدور فی اخبار تیمور، ترجمه: محمدعلی نجاتی (زیر عنوان ...
  • اقبال، عباس (۱۳۴۱). تاریخ مغول، تهران: امیرکبیر ...
  • بیانی، شیرین (۱۳۸۲). تاریخ آل جلایر، تهران: دانشگاه تهران ...
  • جعفری، جعفر بن محمد (۱۳۳۸). تاریخ یزد، به تصحیح ایرج ...
  • حافظ ابرو (۱۳۱۷). ذیل جامع‎‍التواریخ رشیدی، به اهتمام خان بابا ...
  • (۱۳۷۲). زبده ‎‍‎‍التواریخ، به کوشش سیدکمال حاج سیدجوادی، تهران: نشر ...
  • خواندمیر (۱۳۳۳). حبیب‎‍السیر، تهران: کتاب فروشی خیام ...
  • روملو، حسن بیک (۱۳۴۹). احسن‎‍التواریخ، ج۱، به کوشش عبدالحسین نوایی، ...
  • سفرنامه‎‍های ونیزیان در ایران (۱۳۴۹). ترجمه منوچهر امیری، تهران: انتشارات ...
  • سمرقندی، عبدالرزاق (۱۹۳۶). مطلع السعدین و مجمع البحرین، ج۲، به ...
  • سومر، فاروق (۱۳۶۹). قراقویونلوها، ترجمه وهاب ولی، تهران: موسسه مطالعات ...
  • شوشتری، قاضی نورالله (۱۳۲۰). مجالس المومنین، تهران: کتاب فروشی اسلامیه ...
  • طهرانی، ابوبکر (۴-۱۹۶۲م). دیار بکریه، تصحیح لوگال و فاروق سومر، ...
  • غنی، قاسم (۱۳۸۶). بحث در آثار و افکار و احوال ...
  • فریدون بک، احمد (۱۲۶۴ق). مجموعه منشآت‎‍السلاطین، ج۱و۲، استانبول: بی‎‍نا ...
  • فصیح خوافی (۴۰-۱۳۳۹). مجمل فصیحی، تصحیح محمود فرخ، ج۳، مشهد: ...
  • قزوینی، زکریا بن محمد بن محمود (۱۳۸۰ق). آثارالعباد و اخبارالبلاد، ...
  • کاتب، احمد بن حسین بن علی (۱۳۴۵). تاریخ جدید یزد، ...
  • کتبی، محمود (۱۳۶۴). تاریخ آل مظفر، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: ...
  • کلاویخو، (۱۳۷۴). سفرنامه، ترجمه مسعود رجب‎‍نیا، تهران: انتشارات علمی و ...
  • مدرسی‎‍طباطبایی، حسین (۱۳۵۰). قم در قرن نهم هجری، قم: چاپخانه ...
  • ۲۶ .، (۱۳۶۴). قم‎‍نامه، قم: کتابخانه آیت‎‍الله العظمی مرعشی(ره) ...
  • مستوفی، حمدالله (۱۳۳۷). نزههالقلوب، به کوشش محمد دبیرسیاقی، تهران: کتاب ...
  • مستوفی ‎‍بافقی، محمدمفید (۱۳۴۰). جامع مفیدی، به کوشش ایرج افشار، ...
  • معزالانساب فی شجرهالانساب (بی تا). پاریس: کتابخانه ملی پاریس، نسخه ...
  • منز، بئاتریس فوربر (۱۳۹۰). قدرت، سیاست و مذهب در ایران ...
  • میرجعفری، حسین (۱۳۸۱). تیموریان و ترکمانان، تهران: سمت و دانشگاه ...
  • میرخواند، محمد بن خاوند شاه (۱۳۳۹). روضهالصفا، به کوشش عباس ...
  • نوبان، مهرالزمان (۱۳۷۸). «شناسنامه شهر قم در سفرنامه ها و ...
  • یاقوت حموی، شهاب‎‍الدین (۱۹۵۵). معجم‎‍البلدان، بیروت: بی‎‍نا ...
  • یزدی، تاج‎‍الدین حسن بن شهاب (۱۹۸۷). جامع‎‍التواریخ حسنی، تصحیح حسین ...
  • یزدی، شرف‎‍الدین علی (۱۳۳۶). ظفرنامه، به کوشش (تصحیح) محمد عباسی، ...
  • یعقوبی، ابن واضح (۱۸۹۱). کتاب‎‍البلدان، طبعه لیدن – دخویه ...
  • Ashtor, E., (۱۹۷۶). The Social and Economic History of the ...
  • Jackson, peter (Editor). (۱۹۸۶). The Cambridge History of Iran, vol.۶. ...
  • Polo, Marco, (۱۹۵۸). The Travels. trans.R. latham, London ...
  • Miller, Isabel, (۱۹۹۰). The Social and Economic History of yazd ...
  • Travels to Tana and Persia by Josafa Barbaro and Ambrogio ...
  • نمایش کامل مراجع