شیوع سندرم متابولیک در نوجوانان ۱۷-۱۵ ساله شهر گرگان (۱۳۸۸)

زمینه و هدف : سندرم متابولیک دربرگیرنده مجموعه عواملی است که به عنوان عوامل خطرساز برای ابتلاء به بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع دوم محسوب می شوند. تعیین شیوع این سندرم و اختلالات منسوب به آن از جمله فشارخون بالا، اختلال متابولیسم گلوکز، دیس لیپیدمی و چاقی مرکزی در سنین کودکی و نوجوانی به پیشگیری و درمان به موقع این اختلالات و کاهش عوارض ناتوان کننده و مرگبار ناشی از آن در آینده کمک می کند. این مطالعه به منظور تعیین شیوع سندرم متابولیک و اجزای تشکیل دهنده آن در نوجوانان شهر گرگان انجام شد. روش بررسی : این مطالعه توصیفی مقطعی روی ۴۵۰ نوجوان ۱۵ تا ۱۷ ساله (۲۲۵ دختر و ۲۲۵ پسر) دبیرستان های شهر گرگان طی سال ۱۳۸۸ با نمونه گیری به روش تصادفی انجام شد. معیار تشخیص سندرم متابولیک وجود سه مورد یا بیشتر از پنج معیار دور کمر مساوی یا بیش از صدک ۹۰ براساس سن و جنس، افزایش فشارخون سیستولیک و دیاستولیک مساوی یا بیشتر از صدک ۹۰ براساس سن، جنس و قد، میزان قندخون مساوی یا بیش از ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر، تری گلیسرید مساوی یا بیش از ۱۱۰ میلی گرم در دسی لیتر، HDL کمتر یا مساوی ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر بود. اطلاعات تن سنجی شامل قد، وزن و دورکمر ثبت و اندازه گیری فشارخون از بازوی راست انجام شد. نمونه خون وریدی ناشتا برای آزمایش های بیوشیمیایی جمع آوری گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS-۱۶ و آزمون های توصیفی (شیوع و فاصله اطمینان ۹۵ درصد)، آزمون تحلیلی کای اسکوئر و رگرسیون لجستیک تک متغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : شیوع کلی سندرم متابولیک ۳.۳% (۹۵% CI: ۱.۸-۵.۴) تعیین شد. علی رغم این که شیوع سندرم در پسران (۴.۹%) و در دختران (۱.۸%) بود؛ اما این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار نبود. از بین کل افراد ۵۴.۶% (۹۵% CI: ۴۹.۹۳-۵۹.۳۳) مبتلا به ۱ یا ۲ اختلال متابولیک بودند. شایع ترین اختلال متابولیک در هر دو جنس افزایش تری گلیسرید (۲۷.۶% در پسران و ۵۲.۴% در دختران) بود. همچنین پایین بودن HDL (۱۷.۳%) و چاقی شکمی (۷.۶%) به ترتیب در پسران و دختران شیوع بیشتری داشت. کمترین شیوع در پسران مربوط به چاقی شکمی (۰.۹%) و در دختران افزایش فشارخون (۳.۱%) بود. نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد که شیوع سندرم متابولیک در نوجوانان ۱۷-۱۵ ساله شهر گرگان کمتر از شیوع آن در سایر نقاط کشور است؛ اما شیوع چاقی بیشتر از دیگر مناطق می باشد. با توجه به ابتلای بیش از نیمی از جمعیت مورد مطالعه به یک یا دو اختلال متابولیک، پیگیری درازمدت این افراد پیشنهاد می گردد.

Keywords:

Metabolic Syndrome , Adolescents , Waist Circumference , Triglyceride , HDL , سندرم متابولیک , نوجوانان , دور کمر , تری گلیسرید , HDL , جنس