شیوع سوء تغذیه در کودکان کمتر از دو سال و رابطه آن با برخی عوامل زمینه ای در استان گلستان

زمینه و هدف: سازمان بهداشت جهانی برآورد می کند که حدود ۲۷ درصد از کودکان کمتر از ۵ سال کم وزن هستند. این مطالعه با هدف ارزیابی شاخص های تن سنجی (کم وزنی، لاغری و کوتاه قدی) کودکان کمتر از ۲ سال استان گلستان و ارتباط این شاخص ها با برخی از متغیرهای زمینه ای خانوارها انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال ۸۲ روی ۱۴۷۳ کودک صفر تا ۲۴ ماهه ساکن مناطق شهری و روستایی استان گلستان به روش نمونه گیری خوشه ای انجام شد. علاوه بر اندازه گیری وزن و قد کودکان مورد بررسی، اطلاعات زمینه ای مادران آنها نیز از طریق پرسشنامه ساختار یافته ای جمع آوری گردید. به منظور تحلیل داده های مطالعه از آزمون های کای دو معمولی و کای دو روند و رگرسیون لجستیک استفاده گردید.یافته ها: شیوع کم وزنی (خفیف تا شدید) در کودکان مورد بررسی ۲۱.۴ درصد (۲۳.۶-۱۹.۳)، لاغری ۱۶.۵ درصد (۱۸.۵-۱۴.۷) و کوتاه قدی ۳۱.۴ درصد (۳۳.۸-۲۹.۱) بود. بیشترین شکاف بین شیوع سوءتغذیه در دو جنس در کوتاه قدی دیده می شود (پسران ۱۴.۳ درصد و دختران ۷.۲ درصد)، که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (۰.۰۵>P). شیوع کم وزنی، لاغری و کوتاه قدی با بالا رفتن سن کودکان افزایش نشان داد. مادران بی سواد ۲.۸ برابر مادران دیپلم و بالاتر دارای کودک زیر دو سال کم وزن بودند (فاصله اطمینان ۹۵ درصد، نسبت شانس تطبیق داده شده ۷-۱.۱). مادران بی سواد نیز حدود ۱.۵ برابر مادران دیپلمه یا بالاتر از دیپلم کودک لاغر داشتند که این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود (فاصله اطمینان ۹۵درصد، نسبت شانس ۴.۳-۰.۵).نتیجه گیری: هر چند شیوع کم وزنی و لاغری متوسط و شدید در کودکان کمتر از دو سال استان نسبت به مطالعه ANIS در سال ۱۳۷۷ افزایش پیدا نموده است، لیکن در مورد کوتاه قدی این افزایش دیده نشد. به نظر می رسد بی سوادی و کم سوادی مادران به عنوان عوامل خطر عمده کم وزنی و کوتاه قدی مطرح می باشد.

Keywords:

Malnutrition , Under weight , Wasting , Stunting , Golestan , Anthropometric indicators , سوء تغذیه , کم وزنی , لاغری , کوتاه قدی , گلستان , شاخص های تن سنجی