زبان و اخلاق ارتباطی در اندیشه مولانا

(مقاله مروری) زمینه: «ارتباط» مفهمومی فراتر از ابزارها و سازکارهایی فنی و زبانی است. بالاترین سطح «ارتباط» از طریق «گفت وگو» با «دیالوگ» انجام می­گیرد که در آن مفهوم مشترکی توسط طرفین گفت وگو خلق می شود. گفت وگو در مثنوی فرایندی است که با به کارگرفتن رمز، تمثیل، قصه و طنز، تعریف می شود. در این فرایند، زبان هم ابزار ارتباطی و هم ضد ارتباطی به حساب می آید. ارتباط از نظر مولانا «مخاطب محور» و «چند معنایی» است که با تاکید بر «اخلاق» و فهم فرازبانی و فرامکانی شکل می گیرد. در این تحقیق با انتخاب «تم اندیشهء عرفانی»، مضمون گفت وگو در مثنوی با تاکید بر قصه ها، روایت ها و مفاهیم زبانی و اخلاقی دنبال شده است. هدف از این مقاله فهم اخلاق و زبان ارتباط و گفت وگو در دنیای پر راز و رمز اندیشه مولانا است. نتیجه گیری: در اندیشهء ارتباطی مولانا بافت فرهنگی و اجتماعی بر امکان و یا امتناع ارتباط اثر می گذارند، بنابراین «گفت وگو» به صورت پدیده ای فراتر از قیود زبانی و صورت­های ساختاری گاه با «زبان آوری» و گاه «در سکوت» شکل می گیرد. در واقع گفت وگو مقوله ای «چند معنایی، عارفانه و اخلاقی» است که حصول به آن مستلزم باور و عمل به «اخلاق گفت وگوست».

Keywords:

: Communication , Ethics of Conversation , Mystical Language , Rumi , ارتباط , گفت وگو , دیالوگ , اخلاق گفت وگو , زبان عرفانی , مولانا