پیشگیری از گرایش فرزندان به مواد اعتیاد آور: بررسی نقش هنجارهای ذهنی، اعتقادات هنجاری و انگیزه های اطاعت پدران

مقدمه: خانواده به عنوان محل پایه ریزی شخصیت فرزندان نقش بسیار مهمی در پیشگیری از آسیب های اجتماعی، من جمله اعتیاد به مواد مخدر دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش هنجارهای ذهنی، اعتقادات هنجاری و انگیزه های اطاعت پدران در پیشگیری از گرایش فرزندان به مواد اعتیاد آور صورت گرفت. روش ها:این مطالعه توصیفی- مقطعی در بین ۱۸۰ نفر از پدران شهر یزد انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه در سه بخش؛ هفت سوال جمعیت شناختی و زمینه ای، چهار گویه هنجارهای ذهنی (۷۸/۰=α) چهار گویه عقاید هنجاری (۸۱/۰=α) و چهار گویه انگیزه برای اطاعت (۸۸/۰=α) بود که به صورت خود گزارش دهی تکمیل می شد. داده ها توسط نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۸ و با استفاده از آزمون های تی تست مستقل، آنووا، آنالیز رگرسیون خطی و ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری ۰۵/۰ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: محدوده سن شرکت کنندگان ۳۰ الی ۵۹ سال با میانگین ۳۴/۵±۳۸/۴۰ بود. ۸/۲۲٪ دارای سابقه اعتیاد در خانواده و دوستان خود را گزارش کردند. در بخش هنجارهای ذهنی و اعتقادات هنجاری، تایید همسر و در قسمت انگیزه، اطاعت از بهترین دوستان امتیاز بالاتر کسب شد. در سازه های هنجارهای ذهنی، اعتقادات هنجاری و انگیزه اطاعت به ترتیب ۲/۷۸، ۶/۶۸ و ۵/۷۰٪ از حداکثر نمره قابل اکتساب کسب شد. پدران با سطح تحصیلات لیسانس و کارمند از انگیزه اطاعت بالاتری برخوردار بودند. اعتقادات هنجاری پیشگویی کننده قوی تر نسبت به انگیزه اطاعت بود و ۴۲٪ از واریانس هنجارهای ذهنی را پیشگویی نمود. نتیجه گیری: به نظر می رسد در تهیه و اجرای برنامه های آموزشی در خصوص ترغیب پدران به انجام رفتارهای پیشگیری کننده از گرایش فرزندان به مواد اعتیاد آور تاکید بر نقش همسران و دوستان به تواند نتایج سودمندی را به دنبال داشته باشد. واژه های کلیدی: عقاید، نگرش، هنجارهای ذهنی، اعتیاد، والدین، پیشگیری

Keywords:

Beliefs , Attitude , Subjective Norms , Theory of Planned Behavior , Parents , Prevention