مردم نگاری و بررسی درون نگرایانه انواع نگرشهای مردمی در مواجه با پدیده تدفین شهدای گمنام در سطح مناطق شهری (با تاکید بر مناطق شهری شهر تهران)

شهید و شهادت، از محوریترین مقولههای قدسی و استعلایی اسلام و خصوصا مذهب تشیع محسوب میشوند. مقولههایی که در زمان معاصر و در روند شکل گیری جریان انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ و جنگ تحمیلی هشت ساله پس ازآن، از صورتی غریب و نامانوس به مصداقی آشنا و تجربه روزمره افراد و جامعه مبدل شد. پس از پایان جنگ و با ایجاد فاصله زمانی و فراز و نشیبهای فراوان در شیوه حکمرانی، غفلت و از یاد بردن آرمانها و اهداف شهدا، به عنوان خلائی جدی از سوی افکار عمومی جامعه، خصوصا جریانات مردمی انقلابی و مذهبی، ادراک می شد. در همین راستا و با توصیههای موکد رهبر انقلاب مبنی بر فراموش نشدن آرمانها، اهداف و مسیر شهدا، تدفین شهدا در سطح شهرها و در مکانهای مختلف آن، در دستور کار مسئولان و متصدیان امر قرار گرفت. عملی که از همان آغاز و در روند انجام تاکنون، در کانون مباحث و بعضا انتقادات بین گروهی افراد مختلف، در جامعه نیز بوده است. گروههایی که هرکدام به تناسب نوع نگرش، در نهایت در ذیل طیفی از موافقان تا منتقدان بر زوایای مختلف این عمل، قرار میگیرند. ما در این پژوهش، بر آن هستیم تا با رویکرد کیفی و روش مردم نگاری روایی و تحلیل گفتمانی و با کمک مصاحبههای باز و موردی، در کنار ابزارهای مشاهده، مشاهده مشارکتی، بررسی اسنادی و...، کلیدیترین نگرشهای این گروه و طیفها را، نسبت به امر تدفین شهدا در سطح شهر جمعآوری و توصیف کرده و تحلیلی مختصر از چگونگی منطق عملکردی هر یک، ارائه دهیم.

Keywords:

مردم نگاری , شهدای گمنام , تدفین شهدا , مناطق شهری