نقد جامعه شناسانه شخصیت های زن در رمان های سیمین دانشور بر اساس نظریه انواع سرمایه پیر بوردیو

رمان حاصل مدرن شدن جوامع است و به خوبی می تواند احوال جامعه انعکاس دهد. در این پژوهش تلاش شده تا با نقد جامعه شناسانه رمان های سووشون(۱۳۴۸)، جزیره سرگردانی(۱۳۷۲) و ساربان سرگردان(۱۳۸۰) از سیمین دانشور که اولین رمان نویس زن و از برجسته ترین رمان نویسان معاصر به شمار می آید، به جایگاه اجتماعی زنان در جامعه قبل از انقلاب بپردازد. برای رسیدن به این مهم، از منظر نظریه انواع سرمایه پیر بوردیو، جامعه شناس، فیلسوف، مردم شناس و منتقد فرانسوی که سرمایه را نه فقط در حیطه اقتصادی، بلکه از زوایای دیگری چون سرمایه فرهنگی، اجتماعی و نمادین نیز می نگرد، به بررسی و تحلیل مولفه های انواع سرمایه ها در شخصیت های زن هر داستان، با رویکردی تطبیقی می پردازیم و با مقایسه نحوه و چگونگی برخورداری زنان کنشگر داستان ها باهم، میزان تولید، بازتولید و تحول انواع سرمایه ها در شخصیت های زن در جامعه را می کاویم. براساس یافته های این پژوهش،زنان در برخورداری از انواع سرمایه توفیق چندانی نداشته اند، تنها «زری» و «هستی»، کنشگران اصلی داستان ها، نمونه های متمایزی، از این جهت، محسوب می شوند. ضمن این که هر دو معرف زنی آرمانی در جامعه خود به شمار می آیند؛ «هستی» که حدود سه دهه متاخر از «زری» است، سرمایه های فرهنگی و اجتماعی محسوس تری را داراست و در کسب سرمایه اقتصادی نیز پویاتر ظاهر شده است.

Keywords:

پی یر بوردیو , رمان معاصر , سرمایه های شخصیت های زن , سیمین دانشور , نقد جامعه شناسی