مطالعه قراردادهای تصویری نقشمایه بز در سفالینه های پیش از هزاره اول قبل از میلاد ایران به منظور متمایز کردن سبک های مناطق باستانی

بررسی سفال ها همواره با رویکردهای متفاوت در گزارش ها و تحلیل های باستان شناختی مورد توجه هستند. مسله اصلی آن است که در هیچ کدام از این پژوهش ها به قرارداهای تصویری یک نقشمایه خاص به منظور متمایز کردن محوطه های باستانی پرداخته نشده است. نقشمایه بز بروی سفال ها با توجه به داشتن گستردگی در مناطق و زمان های مختلف، داشتن پتانسیل تصویری و نمونه های کافی برای تعریف شدن به عنوان قراردادهای تصویری، مناسب برای متمایز کردن محوطه های باستانی هستند. فراوانی بالای سفال-های منقوش یافته شده در حفاری ها و افزایش دایمی آنها با کاوش های جدید لزوم تلاش جهت روش های متفاوت در دسته بندی سبک های منطقه ای را روشن می سازد. بر این اساس دسته بندی و شناخت ویژگی های سبکی قراردادهای تصویری نقشمایه بز در محوطه های باستانی از اهداف این پژوهش است. تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی انجام شده است. نتایج بررسی انجام شده بر روی انبوه نقشمایه ها نشان داد که جز مناطق اندکی نقشمایه های بز در بیشتر مناطق امکان تعریف به عنوان قرارداد یا قراردادهای تصویری بر اساس یکی از تعاریف فرم چه به مثابه شکل و صورت و چه به مثابه اصول سازماندهی و ساختاری را دارا می باشند. همچنین دفرماسیون بیشترین استفاده را در ترسیم نقشمایه های بزداشت که در میان انواع دگردیسی، دفرماسیون به منظور اغراق در خصوصیت بارز فرم بز محبوب ترین روش در بازنمایی بود. در خلال مطالعه، برخی قراردادهای تصویری متفاوت مانند نقش بز در حال ادرار در محوطه های مختلف مورد بررسی قرار گرفت که قرارداد تصویری آن دفرماسیون به منظور معنا بخشی تشخیص داده شد.

Keywords:

نقشمایه بز , سفال , قرارداد تصویری , فرم , محوطه باستانی