مقایسه قابلیت داده‎های لندست ۷ و IRS-P۶ در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش جنگل های زاگرس (مطالعه موردی جنگل های شهرستان جوانرود)

پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت داده های سنجنده ETM+ ماهواره لندست ۷ و LISS-IV ماهوارهIRS-P۶ در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش جنگل در جنگل های شهرستان جوانرود استان کرمانشاه صورت گرفت. پس از بررسی کیفیت هندسی و رادیومتری داده‎ها، تصاویر سنجنده ETM+ مورد تصحیح هندسی قرار گرفت. تصحیح اتمسفری به روش مدل COST انجام شد. با به دست آوردن رابطه خط خاک و تعیین ضرایب آن، شاخص های گیاهی مناسب برای کاهش اثر بازتاب خاک ایجاد شدند. واقعیت زمینی نمونه‎ای از طریق روش تصادفی سیستماتیک و با شبکه‎ای به ابعاد ۳۰۰×۳۰۰ متر و با سطح قطعات نمونه ۶۰×۶۰ مترمربعی تهیه گردید. در هر قطعه نمونه میزان تاج پوشش درختان برداشت و درصد تاج پوشش کل درختان در هر قطعه نمونه و در هر هکتار محاسبه و تعیین شد. با انتخاب ۲۵ درصد از قطعات نمونه از هر طبقه تراکم جنگل به عنوان نمونه تعلیمی، نشانه‎های طیفی طبقات استخراج و ترکیبات باندی مناسب با توجه به معیار واگرایی انتخاب شدند. به منظور برابرسازی ابعاد پیکسل های سنجنده LISS-IV با سطح محاسباتی تاج پوشش و سنجنده ETM+، ابعاد ۶×۶ پیکسل های سنجنده LISS-IV در هم ادغام و میانگین ارزش‎های آن ها به عنوان ارزش نهایی پیکسل ادغام شده در نظر گرفته شد. طبقه‎بندی داده‎ها به روش نظارت شده و با ۴ طبقه تراکمی خیلی تنک، تنک، نیمه انبوه و انبوه صورت گرفت. نقشه واقعیت زمینی با ۷۵ درصد قطعات نمونه باقی مانده از طبقاتی تراکم تاج پوشش تهیه و نتایج طبقه‎بندی با نقشه یادشده مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج ارزیابی صحت نشان داد که بالاترین صحت کلی و ضریب کاپا در طبقه بندی ۴ طبقه ای به ترتیب معادل ۵۴/۶۴ درصد و ۴۳/۰ با ترکیب ۶ باندی منتخب و طبقه بندی کننده حداکثر احتمال با استفاده از داده‎های LISS-IV بوده است. با ادغام طبقات تراکمی خیلی تنک با تنک و نیمه انبوه با انبوه و انجام مجدد طبقه بندی، بالاترین صحت کلی و ضریب کاپا به ترتیب معادل ۷۹ درصد و ۵۸/۰ با ترکیب ۶ باندی منتخب و طبقه بندی کننده حداقل فاصله از میانگین با استفاده از داده‎های LISS-IV به دست آمد. براساس نتایج به دست آمده، در جنگل های مورد بررسی به عنوان بخشی از جنگل های زاگرس، به دلیل پایین بودن مقدار تاج پوشش جنگلی، بازتاب خاک و پوشش گیاهی کف جنگل، تفکیک طبقات تراکم تاج پوشش درختان به سختی صورت می گیرد و این امر مانع از دست یابی به نتایج بهتر می‎گردد.