مهارت های سواد اطلاعاتی و عوامل مرتبط با آن در میان کتابداران دانشگاه های علوم پزشکی و مشهد و فردوسی مشهد

مقدمه: کتابداران کتابخانه های دانشگاهی برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز خود و پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی مراجعان، باید از مهارت های سواد اطلاعاتی مطلوبی برخوردار باشند. از این رو، پژوهش حاضر به تعیین وضعیت مهارت های سواد اطلاعاتی و سطوح سه گانه آن و همچنین، عوامل مرتبط با آن در میان کتابداران دانشگاه های علوم پزشکی مشهد و فردوسی مشهد پرداخت. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بود که به روش پیمایشی انجام شد. ۸۰ نفر به عنوان نمونه نهایی از همه کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه های مذکور که با مدرک تحصیلی کارشناسی یا کارشناسی ارشد رشته های کتابداری یا غیر کتابداری مشغول به کار بودند (۱۰۲ نفر)، با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای غیر نسبتی انتخاب شدند. ابزار سنجش، پرسش نامه محقق ساخته بود که از نظر روایی مورد تایید قرار گرفت و ضریب پایایی پرسش نامه نیز با استفاده از ضریب Cronbach¢s alpha برابر با ۸۶/۰ تایید گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (توزیع درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون های t، Independent t، ANOVA و Duncan) در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران جامعه مورد بررسی، پایین تر از حد مطلوب بود؛ به گونه ای که هیچ یک از سطوح مقدماتی، پایه و پیشرفته سواد اطلاعاتی کتابداران در حد مطلوبی قرار نداشت. میانگین نمرات سواد اطلاعاتی کتابداران رشته های تحصیلی کتابداری و کتابداری پزشکی به طور معنی داری بالاتر از میانگین نمرات سواد اطلاعاتی کتابداران سایر رشته ها بود. همچنین، میانگین نمرات سواد اطلاعاتی کتابداران دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد از میانگین نمرات کتابداران دارای مدرک تحصیلی کارشناسی، بالاتر بود. تفاوت معنی داری بین میانگین نمرات سواد اطلاعاتی کتابداران بر حسب سابقه خدمت مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر وضعیت نامطلوب مهارت های سواد اطلاعاتی و سطوح سه گانه آن را در میان کتابداران مشخص نمود و عوامل موثر بر تقویت سواد اطلاعاتی را پیش روی برنامه ریزان و مدیران کتابخانه های این دو دانشگاه قرار داد.

Keywords:

سواد اطلاعاتی , کتابداران , کتابخانه ها , دانشگاه علوم پزشکی مشهد , دانشگاه فردوسی مشهد