عدالت در دولت نبوی

پیدایش دغدغه زندگی عادلانه، همزاد زندگی اجتماعی بشر است و به همین دلیل مهم ترین مسئله او هنگام اندیشه ورزی درخصوص مسائل اجتماعی بوده است. از این رو در دستگاه های فکری که شکل می یافتند، عدالت اجتماعی جایگاه ویژه ای داشته است. با این حال علی رغم اشتراک منظومه های مختلف فکری در پرداختن به مسئله عدالت، هر کدام از آنها تعریف خاصی از آن را مطرح ساخته اند.این تفاوت ها به اختلاف جهان بینی ها باز می گردد. عدالت اجتماعی به تعداد حوزه های اجتماعی قابل تفکیک است. بنابراین تحت مقوله کلی عدالت اجتماعی، عدالت اقتصادی، عدالت سیاسی و عدالت حقوقی از یکدیگر قابل تفکیک هستند. این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش ها است که کدام یک از حوزه های عدالت اجتماعی، در سیره نبوی، مهم تر و به عبارتی زیر بنایی تر از دیگر حوزه هاست؟ تعریف هر کدام از این گونه ها چیست و چگونه و با چه وسیله ای می توان بدان دست یافت؟ وظیفه حاکمیت در قبال اجرای این عدالت چیست؟ پیامبر اسلام ۹ بنیان های حکومت دینی در مدینه را بر ایجاد قسط و برپایی عدالت گذاردند. که پیش از آن در شبه جزیره سابقه نداشت. پیامبر اسلام بر مبنای جهان بینی توحیدی خود با تشکیل حکومتی براساس آموزه های اسلامی، با هر گونه بی عدالتی در حوزه های مختلف اجتماعی به مقابله برخاستند. در این پژوهش مجموعه بیانات و اقدامات حضرت در این خصوص به صورت مستند ذکر و تحلیل شده است.

Keywords:

عدالت اجتماعی , عدالت اقتصادی , عدالت سیاسی , عدالت حقوقی , حکومت دینی , مدینه النبی