فقها و حکومت های جور

غیبت امام دوازدهم و کوتاه دستی جامعه شیعی از نظام مطلوب خود از سویی، و ضرورت حفظ حداقل هایی از سازماندهی، امکانات، موقعیت ها و فرصت ها برای شیعیان در حکومت های غیرشیعی از سوی دیگر، همکاری علمای شیعه با حکومت های موجود را ضروری می کرد. با وجود آن که در طول غیبت صغرا بیشتر همت علما صرف اثبات امامت و غیبت امام مهدی ۷ گردید، اما با شروع غیبت کبرا و اوج گیری جایگاه علما در میان شیعیان، بحث همکاری آنان با حکومت های موجود، و چیستی و چرایی آن، به یکی از سرفصل های مهم در اندیشه سیاسی شیعه تبدیل گردید. در این مقاله، مساله همکاری علما با سلاطین و حدود و ثغور این همکاری ها بررسی شده است.

Keywords:

غیبت , اندیشه سیاسی شیعه , سلطان عادل , سلطان جائر