واکاوی ابعاد تحریم های اقتصادی در راستای مدیریت آثار آن بر نظام سلامت به روش تحلیل مضمون

سلامت یکی از نیازهای بنیادین هر اجتماع محسوب می شود به گونه ای که دولت ها، بهبود و ارتقاء کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی را جزء اصلی ترین وظایف خود می دانند. در این پژوهش تلاش شده است  تا اثر تحریم ها بر نظام سلامت جمهوری اسلامی بررسی و شناسایی گردد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده که با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون اجرا شده است. برای جمع آوری داده ها ضمن بهره گیری از روش مطالعات کتابخانه ای، با ۱۵ نفر از کارشناسان و دست اندرکاران نظام سلامت، مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام و داده های پژوهش با الگوی «براون و کلارک» تحلیل گردید که پس از اجرای فرایند کدگذاری باز و محوری؛ نتایج پژوهش در هفت بعد شامل «تاثیر منفی تحریم ها بر سلامت روان جامعه»، «پیشگیری و بهداشت عمومی»، « تامین دارو، درمان و تجهیزات پزشکی و تشخیصی»، «کاهش ظرفیت توسعه و گسترش زیرساخت ها»، «شکوفایی کاسبان تحریم و عادی انگاری بی اخلاقی های حرفه ای»، «تاثیر منفی بر درآمدزایی صنعت پزشکی» و سرانجام «تاثیر منفی تحریم ها بر سرمایه انسانی نظام سلامت» احصاء گردید که سه بعد آخر برای اولین بار در حوزه ادبیات تحریمی ایران شناسایی شده است. علی رغم ادعای استثنای تبادلات و تعاملات دارو و درمان از شمول تحریم ها؛ مشخص است که نظام سلامت و حق سلامت مردم ایران به دلیل شدت و گستره تحریم ها به طور غیرمستقیم و ثانویه تحت تاثیر این ابزار ناجوانمردانه قرار گرفته است. در نهایت نتایج این پژوهش می تواند در امر مدیریت آثار تحریم ها بر نظام سلامت کارگشا بوده و ضمن شناسایی ابعاد آسیب پذیری، به خط مشی گذاران کمک کند تا این آثار را مدیریت نمایند.

Keywords:

تحریم های اقتصادی , تعارضات سیاسی , حق سلامت , مدیریت آثار تحریم , تحلیل مضمون