معناشناسی نمادهای تلفیقی در غزلی از منزوی بر اساس نظریه هرمنوتیک مدرن

هرمنوتیک، امروز وجه غالب تفکر فلسفی غرب و روشی بسیار مهم در مطالعات علوم انسانی است؛ چنان­که در حوزه ادبیات از آن برای معناکاوی و شرح متن، با تمرکز بر فهم متن استفاده می­شود. در این مقاله، غزل «عزای تو حماسه است» از حسین منزوی، به شیوه تحلیلی توصیفی  بر اساس نظریه هرمنوتیک مدرن بررسی­شده­است. بر همین اساس ابتدا رمزگشایی معنای ظاهر شعر صورت­گرفته سپس از دلالت­های تحت­اللفظی به­دست­آمده سطوح دلالت ضمنی متن آشکارشده­است. یافته­های پژوهش نشان­می­دهد منزوی با تلفیق اساطیر، زمان ها و مکان ها را درهم­شکسته منطق معمول روایت را فروریخته و درواقع اسطوره ها را به­نوعی بازآفرینی­کرده­است. هم­چنین روایت­های تاریخی را در بافتی نو با ظرفیت های معنایی تازه بازتولیدکرده­است. وی در رویکرد به موضوع جنگ و دفاع مقدس که بر سروده های آن دوره (دهه ۶۰) حاکم­بوده­است از شگرد تلفیق اسطوره سیاوش و حماسه تاریخی عاشورا و شباهت های وقایع و افکار این دو حادثه بهره­برده­است تا فضا و لحن سروده های خویش را در مسیر حماسه تقویت­کند و از این راه احساسات خوانندگان شعرهایش (رزمندگان جبهه ها و مردم عادی در پشت جبهه ها) را تهییج­کند و آنان را به حفظ روحیه پایداری، پاسداری از میهن و حتی حفظ ارزش های مذهبی، ملی و فرهنگی خود ترغیب­نماید.

Keywords:

معناشناسی , نمادشناسی , غزل معاصر , هرمنوتیک مدرن