بررسی تطبیقی آرمان شهر در اندیشه افلاطون و رورتی

سوالی که ذهن افلاطون و رورتی را به تقلا می اندازد؛ این است که شعر و شاعری یا فلسفه و فیلسوف، کدام یک تاثیر بیشتری بر تربیت فکری و عملکرد اتوپیا دارند؟ اتوپیای افلاطونی بر پایه معیارهای عقلانی؛ اتوپیایی می باشد که حاکمان آن فیلسوفانند نه شاعران و اتوپیای رورتی که آیرونی های آن ادیبان و شاعران اند نه فلاسفه. افلاطون و رورتی صحبت از اتوپیایی می کنند که یکی شاعران را به آن راه نمی دهد و دیگری فلاسفه را؛ افلاطون متفکر یونانی اتوپیایی را ترسیم کرده که با نگاه منفی به شعر و شاعری و نگاه مثبت به فلسفه و فلسفه ورزی گره خورده است، فیلسوف پهن شانه یونان حکم به نفی شعر و اخراج شاعران از شهر می دهد و ازاین جهت حضور شعر و شاعران برای اتوپیا غیرضروری است. وی از «تعارض دیرینه» میان شعر و فلسفه سخن گفت و شعر را از قلمرو «مثل» و «خیر» بیرون راند، چراکه شعر و شعر سرایی انسان را با واقعیاتی درخور زندگی راستین روبه رو نمی کند، ازاین رو؛ هومر را از مدینه خود بیرون می کند تا تکلیف دیگر شاعرانی که مرتبه ای پایین تر از او دارند را روشن سازد. تاثیر شگرف شعر بر شعور آدمی را نمی توان به آسانی انکار کرد اما باید دقت کرد برای تربیت نفس آدمی و صلاح مدینه کدام شعر کارآمد است و کدام باعث گمراهی.ازنظر رورتی، تنها کاری که از فلسفه می توان انتظار داشت این است که شهرت اخلاقی در یک جامعه را به صورت نظام مند خلاصه کند. رورتی فیلسوف پست مدرن و افلاطون فیلسوف یونان باستان راه های متشابه و متفاوتی در شکل گیری اتوپیا دارند.

Keywords:

اتوپیا , شاعر , فیلسوف , افلاطون , رورتی