بررسی کمیت و کیفیت روغن اسانسی گیاه دارویی . Proveskia abrotanoides Karel (مطالعه موردی پارک ملی گلستان و کیاسر مازندران)

گیاه دارویی برازمبل .Proveskia abrotanoides Karelاز گونههای ارزشمند دارویی شمال ایران است. سالیان درازی است که در فرهنگ سنتی مردم استان های گلستان و مازندران از فرآوردهای آن در پیشگیری و درمان بیماری های شایع منطقه استفاده می برند. در این تحقیق به منظور بررسی شرایط رویشگاهی نمونه برداری از سرشاخههای گلدار گیاه در مرحله گلدهی کامل با سه تکرار و با روش کاملا تصادفی از رویشگاه های طبیعی استان های گلستان (پارک ملی گلستان-۱۶۰۰متری) و مازندران (کیاسر-۱۷۰۰ متری) جمع آوری گردید. پس از خشک شدن در دمای محیط با روش تقطیر با آب مورد اسانس گیری قرار گرفت. سپس ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس حاصل از دو رویشگاه با استفاده از کروماتوگرافی گازی و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) و محاسبه شاخص های بازداری مورد شناسایی قرار گرفت. بازده اسانس گیاه به ترتیب در مازندران ۸/۱ درصد و در گلستان ۶/۱ درصد بر حسب وزن خشک آن بدست آمد. مهمترین ترکیب های عمده اسانس در مازندران و به ترتیب شامل: ۱و۸- سینئول (۶/۱۸درصد)، کامفور (۰۵/۱۰درصد)، ۳-کارن (۶۸/۹ درصد)، آلفا-پینن (۵۷/۸ درصد)، بتا-کاریوفیلن (۳۶/۸ درصد) و آلفا-کاریوفیلن (۷/۶درصد) و در استان گلستان به ترتیب مواد موثره: کامفور (۲۵/۱۸ درصد)، آلفا-هیماکالن (۴/۱۶درصد)، ۱و۸- سینئول (۶/۱۴درصد)، آلفا-پینن (۵/۵ درصد)، بتا-پینن (۳/۵ درصد) و بتا-کاریوفیلن (۶۵/۴ درصد) بیشترین حجم اسانس را به خود اختصاص داده اند.

Keywords:

اسانس , برازمبل (.Proveskia abrotanoides Karel) , گلستان , مازندران