بررسی تاثیر افزودنی۲+Tm برکاهش پدیده پس تاب در بلور CsI:Tl توسط مدل های گرمالیانی

بلور CsI:Tl یک آشکارساز سوسوزن است که در کاربردهای مختلفی از جمله طیف سنجی، دزیمتری، تصویربرداری پزشکی و ... استفاده می شود.وجود پدیده پس تاب درطیف گسیلی آن باعث محدودیت استفاده از CsI:Tl می شود. جهت کاهش پدیده پس تاب، از عناصر مختلفی به عنوان افزودنی دوم استفاده گردیده است. در این پژوهش، عناصر +۲Tm و Eu به بلور CsI:Tl اضافه گردیده و منحنی درخشندگی گرمالیانی بلور (آهنگ گرما دهی /sec oC ۱۰)، پس از پرتودهی نمونه ها به مدت ۲ ساعت با چشمه ۹۰Sr اندازه گیری گردید. همچنین فرض گردید که منحنی درخشندگی بلور CsI:Tl از سینتیک مرتبه اول و منحنی درخشندگی حاصل از بلور CsI:Tl در حضور Eu و +۲Tm از سینتیک مرتبه دوم تبعیت می نمایند. منحنی های درخشندگی موجود، به قله های منفرد تشکیل دهنده خود، تفکیک شدند و نتیجه نشان داد که اضافه نمودن افزودنی دوم، باعث کاهش سهم عنصر Tl در تشکیل منحنی درخشندگی و جابه جائی آن به سمت دماهای بالاتر به دلیل افزایش انرژی فعال سازی شده و همچنین قله جدید ناشی از افزودنی دوم در دماهای پائین ایجاد می شود. شدت قله های جدید نسبت به قله ناشی از تالیوم کمتر بوده است که علت آن انرژی فعال سازی بالای ترازهای ایجاد شده توسط عنصر Eu و +۲Tm در ساختار بلور است که مانع آزادسازی الکترون ها در دماهای پائین می-گردد. از مقایسه قله ناشی از عناصرEu و+۲Tm می توان نتیجه گرفت عنصر+۲Tm نسبت به عنصر Eu دام های عمیق تری ایجاد نموده، بنابراین تاثیر عنصر+۲Tm بر کاهش پدیده پس تاب در بلور CsI:Tl به مراتب بیشتر از تاثیر عنصر Eu است.

Keywords:

بلور CsI:Tl , کاهش پدیده پس تاب , افزودنی دوم , Eu , Tm