ارزیابی تنوع ژنتیکی در لاین های نوترکیب نسل یازدهم و شناسایی لاین های امیدبخش برنج (.Oryza sativa L)
Publish place: Iranian Journal of Crop Sciences، Vol: 25، Issue: 1
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 147
This Paper With 17 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRO-25-1_004
تاریخ نمایه سازی: 9 مهر 1402
Abstract:
برنج یکی از گیاهان زراعی راهبردی کشور است که افزایش عملکرد آن همواره بهعنوان مهمترین هدف اصلاحی مورد توجه به نژادگران بوده است. یکی از مهمترین روشهای اصلاحی در برنج، تلاقی بین ارقام برگزیده جهت تولید لاینهای نوترکیب و شناسایی لاینهای امیدبخش است. این آزمایش با هدف شناسایی لاین های برتر پرمحصول جهت معرفی ارقام جدید اجرا شد. لاین های مورد ارزیابی همراه با ارقام والدینی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۷ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان کشت شده و صفات مهم زراعی در ۱۴۱ لاین نوترکیب مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین لاینهای مورد ارزیابی از نظر کلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری وجود داشت که نشان دهنده تنوع ژنتیکی قابل توجه در آنها بود. برآورد ضرایب تغییرات فنوتیپی و ژنتیکی و اجزای واریانس نیز نشان داد که تنوع قابل توجهی در جمعیت مورد مطالعه، بهویژه برای صفات تعداد دانه پر و پوک در خوشه، تعداد خوشه در بوته و عملکرد دانه وجود داشت. میزان وراثت پذیری خصوصی صفات نیز از حدود ۲۰ درصد در طول خوشه تا حدود ۴۳ درصد در عرض دانه، تعداد روز تا رسیدگی و وزن هزار دانه متغیر بود. نتایج تجزیه به عاملها نشان داد که سه عامل اصلی و مستقل در حدود ۹۶ درصد از تنوع کل لاینهای مورد مطالعه را توجیه کرده و عامل ایجاد ارتباط معنیدار بین صفات در لاینهای برنج بودند. این سه عامل بهعنوان عامل عملکرد و اجزای آن، عامل کیفیت ظاهری دانهها و عامل فنولوژیک نامگذاری شدند. تجزیه خوشهای به روش UPGMA نیز ۱۴۱ لاین برنج را در سه گروه دسته بندی کرد و والدین سپیدرود و غریب بهترتیب در گروههای اول و دوم قرار گرفتند. بررسی ارزش گروهها از نظر صفات نشان داد که گروه اول از نظر عملکرد و اجزای عملکرد و گروه سوم از نظر ابعاد و کیفیت ظاهری دانهها بیشترین مقدار را داشتند. نتایج این پژوهش نشان داد که تنوع ژنتیکی قابل توجهی بین لاینهای برنج مورد ارزیابی وجود داشت و لاینهای برتر پرمحصول و با کیفیت ظاهری مطلوب شناسایی شدند، بنابراین اصلاح موفقیتآمیز جمعیت برای بسیاری از صفات مهم زراعی، بهویژه عملکرد و اجزای آن امکان پذیر است.
Keywords:
Genetic variance , Grain yield , Heritability , Multivariate analysis , Recombinant inbred lines and Rice , برنج , تجزیه های چند متغیره , عملکرد دانه , لاین های نوترکیب , واریانس ژنتیکی و وراثت پذیری
Authors
وحید جوکارفرد
University of Guilan, Rasht, Iran
بابک ربیعی
University of Guilan, Rasht, Iran
ابراهیم سوری لکی
University of Guilan, Rasht, Iran
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :