نقش سازمان های مردم نهاد و تشکل های محلی در توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی

چکیدهگسترش شهرنشینی در ایران بیش از سرعت رشد اقتصادی، توسعه زیرساخت های شهری و خدمات مورد نیاز شهروندان مانند مسکن، بهداشت، آموزش و اشتغال بوده و طبیعی است پیامدهای بسیاری ازجمله امکان گسترش مناطق حاشیه، اسکان ازطریق ساخت وسازهای غیرمجاز و بافت های شهری ناهمگون و آشفته شکل گیرد (نقدی، ۱۳۰:۱۳۹۲). در ایران، نخستین شکل حاشیه نشینی در تهران ظاهر شد؛ اما فقط به تهران محدود نماند و شهرهای دیگر به فراخور تغییرات اقتصادی و اجتماعی، درگیر ظهور حاشیه نشینی شدند؛ به طوری که امروزه همه شهرهای ایران چنین الگوی سکونتی را دارند یکی از زمینه های ناپایداری توسعه شهری به ویژه در کشورهای در حال توسعه گونه ای از سکونتگاهها با مشکلات حاد و در حال گسترش فزاینده موسوم به اسکان غیررسمی, سکونتگاه های خودرو و فاقد مقررات نام برد که با رشد شهرنشینی شتابان ظاهر شده و به موازات افزایش جمعیت شهری در دنیا دامن گیر شهرها شده است و مشکلات و نابرابریهای زیادی در ابعاد کالبدی, اقتصادی, اجتماعی و... در کلان شهرها به همراه داشته است, لذا نیازمند تدابیر ویژه و راهکارهایی در برنامه ریزیهای شهری است. راهکارهای ارائه شده برای چاره جویی, از حذف و تخریب تا بهسازی و توانمندسازی این سکونتگاهها تنوع داشته است. سکونت گاه های غیررسمی، ناحیه های نابسامانی هستند که در اغلب شهرهای بزرگ و میانی کشور شکل گرفته و گسترش یافته اند. در ایران در مواجهه با این نواحی، تاکنون راهکارهای مختلفی امتحان شده است؛ تخریب، جابجایی، مکان و خدمات، بهسازی، توانمندسازی از جمله این راهکارها بوده اند. اما ، هیچ کدام از راهکارهای ذکر شده، نتوانسته اند منجر به سامان دهی پایدار این محله ها شوند.

Keywords:

واژگان کلیدی: جمعیت شهری , ناپایداری شهری , حریم شهرها