هوش مصنوعی تحولی نوین در نظام آموزشی

در سالیان نه چندان دور رد پای هوش مصنوعی فقط در رمان ها و فیلم های تخیلی دیده می شد؛ اما در دنیای امروزی کاربرد فناوری های هوش مصنوعی در زندگی روزمره انسان ماشینی دیده می شود. زندگی در یک خانه هوشمند، در اختیار گرفتن یک منشی مجازی ، چکاپ های دوره ای و معاینات پزشکی ، ارسال دستور آشپزی به آشپزخانه هوشمند و دستور خرید به یخچال های خانگی از فناوری های جدید هوش مصنوعی است . در این میان چند سالی است که استفاده از فناوری های نوین هوش مصنوعی در حوزه های آموزش و یادگیری جایگاه ویژه ای پیدا کرده و با فراگیری پاندمی کرونا در دنیا توجه به آموزش های مجازی و هوشمند سرعت بیشتری پیدا کرده است . با ظهور داده های بزرگ، محاسبات ابری ، شبکه های عصبی مصنوعی و یادگیری ماشینی ، مهندسان این فناوری را قادر به شبیه سازی هوش انسانی کرده که مسلما با ظهور این فناوری های هوشمند، محیط های کاری ، کسب و کارها و مشاغل آینده متحول خواهند شد. هوش مصنوعی ظرفیت عجیب و بسیاری برای ایجاد یک تحول سریع در زندگی بهتر برای جوامع بشری دارد، اما باید مراقب باشیم که این فناوری از کنترل انسان خارج نشود. مهم ترین مزایای استفاده از هوش مصنوعی در حوزه آموزش شامل افزایش تمرکز بر یادگیری شخصی ، افزایش تجربه در یادگیری ، افزایش دسترسی به آموزش، افزایش سرعت و صرفه جویی در هزینه های آموزش و تصمیم گیری بی طرفانه در مسایل مهم مدیریتی می باشد. در کنار این مزایا، معایب متعددی هم در استفاده از هوش مصنوعی در حوزه آموزش وجود دارد که شامل عدم تقویت خلاقیت و نوآوری ، جایگزینی تعامل انسانی ، اتکای بیش از حد به فناوری ، استانداردسازی افراطی یادگیری ، فقدان همدلی و هوش هیجانی ، آسیب پذیری در برابر خطرات هک و امنیت سایبری ، حذف شدن برخی از مشاغل در دنیا، ایجاد نا امنی در حریم خصوصی ، هزینه ی بالا و دسترسی محدود به آن است . استفاده از هوش مصنوعی در آموزش نیاز به یک سری قوانین و مقررات برای کنترل این فناوری دارد تا علاوه بر ایجاد زیر ساخت های لازم به مقوله های مهمی همچون دسترسی به آموزش سهل و آسان برای همگان، حفظ مفاهیم انسانی ، فرهنگی ، اخلاقی ، حفظ امنیت و حریم خصوصی فراگیران بپردازد. البته هوش مصنوعی با تمام قابلیت ها و مزایایی که دارد، هرگز نمی تواند جایگزین معلم شود اما می تواند ابزار خوبی برای یک معلم باشد. معلم علاوه بر انتقال دانش به فراگیران، در واقع آموزش های انسانی ، اجتماعی و عاطفی را نیز انجام می دهد و تنها انسان است که می تواند کودکان را در جامعه تربیت کند تا انسانهای بزرگی در آینده بشوند. نسل جدید علاوه بر آموزش، به مهارتهای اجتماعی ، خودآگاهی و تصمیم گیری نیاز دارد و این مهارتها هیچوقت توسط یک ماشین نمی تواند آموزش داده شود. در واقع هوش مصنوعی بدون یک معلم که بلد باشد چطور از آن به شیوهای کارآمد استفاده کند، هیچ ارزشی ندارد.

Keywords:

هوش مصنوعی , تحول آموزشی , یادگیری , آموزش هوشمند , یادگیری ماشینی .