شاهنامه قرچقای خان (شاهنامه ویندزور)

شاهنامه قرچقای خان با ۱۴۸نگاره از جمله شاهنامه های دوره صفوی(مکتب اصفهان) است که بنا به سفارش و حمایت قرچقای خان والی مشهد، بیرون از کتابخانه-کارگاه های سلطنتی، به انجام رسیده است. این شاهنامه که اینک با عنوان: شاهنامه ویندزور! در قصر سلطنتی ویندزور در بریتانیا نگهداری می شود، دارای ۱۴۸ برگ نگارگری است. این شاهنامه متعلق به ۱۰۵۸ه. ق/۱۶۴۸م و از معدود شاهنامه های کامل متعلق به این دوره است. به استثنای یک مجلس،کمند انداختن افراسیاب و برزو، که در پایین نگاره آمده است:"رقم محمد یوسف"، دیگر نگاره های این شاهنامه فاقد هر گونه امضا یا شناسه است. ولی به اعتقاد بسیاری از نسخه شناسان، به ویژه ب. و. رابینسون، نگاره های این شاهنامه توسط محمد یوسف و محمد قاسم تصویر شده اند. در این بررسی ضمن معرفی شاهنامه قرچقای خان و شناسایی هنرمندان آن، تطبیقی میان نگاره های این شاهنامه و نگاره های شاهنامه رشیدا، محفوظ در کاخ گلستان، صورت پذیرفته و محقق شده است که نگارگران شاهنامه قرچقای خان همان هنرمندانی هستند که شاهنامه رشیدا را صورتبندی نموده اند. از منظر: ساختار، تنظیم و روش نقطه پرداز که در هر دو شاهنامه صورت مشابه و بسیار نزدیک به یکدیگر دارند.

Keywords:

ساختار , شاهنامه رشیدا , قرچقای خان , محمد یوسف , نقطه پرداز , نگارگری