تحلیلی از اصل عدم تفاوت در فلسفه احتمال با تاکید بر دیدگاه شهید صدر و جان مینارد کینز

طرف داران نظریه منطقی احتمال، به اشکالات منتقدان اصل عدم تفاوت پاسخ گفته اند. جان مینارد کینز[۱] و شهید محمدباقر صدر دو چهره شاخص این عرصه اند. مساله اصلی در این مقاله، بررسی تطبیقی و نقد دیدگاه ایشان در این موضوع است. هدف از این تحقیق، زمینه سازی برای ورود اندیشمندان معاصر اسلامی به نظریه پردازی در این خصوص در بستر گفت وگو با صاحب نظران جهانی است. روش تحقیق در این مقاله از حیث گردآوری مدارک، «کتابخانه ای» و ازلحاظ ماهیت روش، تجزیه و تحلیل کیفی، «عقلی برهانی» است. در نتیجه تحقیق روشن شد که اصل بدیهی اول شهید صدر در تبیین نظریه احتمال، درواقع همان اصل عدم تفاوت کینز است و هر دو اندیشمند از راهبرد ایجاد تقسیمات فرعی تلاش کرده اند شبهات اصلی آن را پاسخ دهند. عمده یا تمام تناقضات ادعایی، به خاطر ابهام در خود مساله احتمالاتی مورد نظر و یا تطبیق اشتباه پیش آمده است. نتیجه اینکه نظریه احتمال شهید صدر حاوی ظرفیت های بزرگی برای رویارویی با چالش های نو در این خصوص است.  [۱]. John Maynard Keynes اقتصاددان برجسته و تیزهوش انگلیسی که نظریه منطقی احتمال را به منظور کاربرد در علم اقتصاد پایه ریزی کرد (۱۹۴۶ – ۱۸۸۳م).

Keywords:

فلسفه احتمال , اصل عدم تفاوت , نظریه منطقی احتمال , احتمال ذهنی , پارادوکس های اصل عدم تفاوت , شهید صدر , جان مینارد کینز