تحلیل عوامل شغلی و اجتماعی موثر در نگهداشت نیروی انسانی در صنایع خلاق (مورد مطالعه: کارکنان خبر سازمان صداوسیما)

هدف- اکثر پژوهش های صورت گرفته در حوزه نگهداشت نیروی انسانی به عوامل درون سازمانی ای که باعث می شود کارکنان در سازمان بمانند اشاره کرده اند اما کمتر پژوهش هایی به بررسی تاثیر روابط غیرکاری بر محیط کار پرداخته اند. این پژوهش با هدف تحلیل پیشایندهای نگهداشت نیروی انسانی در سازمان های رسانه ای انجام گرفته است که به بررسی تاثیر عوامل غیرکاری و همچنین عوامل کاری بر قصد ترک خدمت کارکنان پرداخته است. روش-جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کارکنان خبری سازمان صدا و سیما بوده است. این پژوهش از نظر فلسفی، اثبات گرا، از نظر رویکرد، قیاسی، از نظر استراتژی، پیمایشی و از نظر گزینش روشی، کمی تک روشی و از نظر افق زمانی، تک مقطعی است. ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه ای استاندارد برگرفته از ادبیات پژوهش است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان تعیین شده و برابر با ۱۲۷ در نظر گرفته شد و به منظور تحلیل داده های حاصل پرسشنامه، از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. یافته­ها-نتایج آزمون فرضیه های پژوهش بدین شرح می باشد: پیوندهای خانوادگی بر در هم تنیدگی اجتماعی تاثیر معنادار و مستقیم دارد. در هم تنیدگی اجتماعی تاثیری معنادار و معکوس بر قصد ترک جامعه دارد. قصد ترک جامعه تاثیری معنادار و مستقیم بر قصد ترک خدمت دارد. در هم تنیدگی سازمانی تاثیری معنادار و معکوس بر ترک خدمت دارد. به علاوه، فرضیه مربوط به تاثیر پیوندهای دوستی بر درهم تنیدگی اجتماعی در بین کارکنان خبر سازمان صداوسیما تایید نشد. متغیرهای جنسیت کارکنان، وضعیت شغل همسر کارکنان، وضعیت مالکیت خانه و مدت اقامت کارکنان خبری سازمان صداوسیما جمهوری اسلامی ایران به عنوان متغیر تعدیل گر در نظر گرفته شدند. با توجه به نتایج، این متغیرها رابطه بین درهم تنیدگی اجتماعی و قصد ترک جامعه را تعدیل نمی کنند. لذا، تفاوتی بین کارکنان خبری زن و کارکنان خبری مرد در درهم تنیدگی آن ها وجود ندارد و همین طور برای وضعیت شغل همسر کارکنان. به این معنا که نمی توان گفت کارکنانی که همسران آن ها کارمند هستند، درهم تنیدگی بیشتری با جامعه دارند و همچنین کمتر احتمال دارد جامعه را ترک کنند. بر اساس نتایج به دست آمده نیز وضعیت مالکیت خانه حالتی مشابه با سایر متغیرهای تعدیلگر داشته است. به این معنا که تفاوتی بین کسانی که صاحب خانه هستند و یا مستاجر هستند در درهم تنیدگی اجتماعی آن ها وجود ندارد. به بیان دیگر نمی توان این طور ادعا کرد که کارکنانی که صاحب خانه هستند، با جامعه شان بیشتر درهم تنیده شده اند و احتمال ترک جامعه و درنهایت ترک سازمان بیشتری دارند نتیجه گیری- اکثر مطالعات انجام شده در حوزه سنجش عوامل درون شغلی یا درهم تنیدگی سازمانی و عوامل برون شغلی و یا هر دو عامل منجر به جابه جایی بر روی کارکنانی صورت گرفته است که به عنوان کارکنان صنایع خلاق شناخته نمی شدند. از این رو در مطالعه حاضر مدلی برای تحلیل عوامل موثر بر قصد ترک خدمت کارکنان صنایع خلاق ارائه و آزمون شد. نتایج این پژوهش با برخی از نتایج تحقیقات قبلی همسو و با برخی دیگر ناهمسو بود که علل دستیابی به چنین نتایجی به تفصیل مطرح گردیده است.

Keywords:

نگهداشت نیروی انسانی , دلبستگی اجتماعی , درهم تنیدگی سازمانی , درهم تنیدگی اجتماعی , تمایل به ترک جامعه , پیوندهای خانواده و پیوندهای دوستی