بررسی اثر اعتیاد به ترکیبات تریاک بر اتساع مجاری صفراوی خارج کبدی

زمینه و هدف: یکی از اثرات شناخته شده ترکیبات تریاک، اسپاسم اسفنکتر اودی می باشد که در نهایت ممکن است سبب افزایش قطر مجاری صفراوی خارج کبدی در معتادان شود. اولتراسونوگرافی به علت این که روشی در دسترس و غیر تهاجمی می باشد، معمولا اولین روش تصویرنگاری مجاری صفراوی است. مطالعه حاضر با هدف اندازه گیری قطر مجرای صفراوی مشترک (Common Bile Duct: CBD) به وسیله اولتراسوند در افراد معتاد به ترکیبات تریاک و بررسی ارتباط بین قطر CBD با مدت زمان اعتیاد انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی- تحلیلی، ۱۱۰ معتاد مراجعه کننده به کلینیک ترک اعتیاد رفسنجان مورد بررسی قرار گرفتند. قطر CBD در این افراد توسط اولتراسونوگرافی اندازه گیری شد و همراه با سایر اطلاعات لازم شامل سن، مدت زمان اعتیاد و یافته های آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار INSTAT و آزمون واریانس یک طرفه (One-way ANOVA) برای مقایسه میانگین قطر CBD در گروههای سنی و آزمون Tukey-Kramer برای انجام مقایسات زوجی و ضریب همبستگی Pearson به منظور تعیین ارتباط بین مدت زمان اعتیاد با قطر مجاری صفراوی استفاده گردید؛ در هر آزمون۰.۰۵ P< به عنوان اختلاف معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: در این تحقیق افزایش معنی داری در دامنه قطر CBD افراد معتاد در مقایسه با قطر طبیعی CBD وجود داشت؛ میانگین قطر CBD معتادان در گروههای سنی مختلف تفاوت معنی داری با هم داشتند۰.۰۰۰۱) (P<؛ همچنین ارتباط معنی داری بین قطر CBD و مدت سالهای اعتیاد به دست آمد ) ۰.۷۴=r،۰.۰۰۱ (P<؛ به طوری که با افزایش سالهای اعتیاد میانگین قطر CBD افزایش یافته بود.نتیجه گیری: اعتیاد به ترکیبات تریاک یکی از عوامل افزایش قطر مجاری صفراوی خارج کبدی است؛ بنابراین چنانچه در این افراد عامل انسدادی در سونوگرافی کشف نشود و آزمایشات سرمی بیلی روبین و آلکالین فسفاتاز آنها طبیعی باشد، نیاز به بررسیهای اضافی ضروری به نظر نمی رسد.

Keywords:

اولتراسونوگرافی , مجرای صفراوی مشترک , اعتیاد , تریاک