اثر نوسان شبه دوسالانه بر شکست امواج راسبی روی اروپا و غرب آسیا از دیدگاه فعالیت موج

دراین مطالعه با استفاده از میانگین روزانه داده­های بازتحلیلERA-Interim  برای ارتفاع ژئوپتانسیلی، دما، تاوایی نسبی و سرعت باد در ترازهای ۳۰۰، ۲۰۰، ۱۵۰، ۱۰۰ و۵۰ هکتوپاسکال، کمیت­های فعالیت موج و شارفعالیت موج در شکست های واچرخندی و چرخندی امواج درفازهای شرقی وغربی نوسان شبه دوسالانه QBO (Quasi Biennial Oscillation) در زمستان دوره ۲۰۱۸-۱۹۷۹محاسبه و بررسی شده­اند. نتایج نشان داد که در شکست واچرخندی و فاز غربی QBO، تقویت جت­حاره غربی وابسته به QBO روی اقیانوس اطلس، موجب جابه جایی استواسوی جت­ جنب حاره به عرض های پایین­تر می­شود. بدین ترتیب جت جنب­حاره درپایین­دست ناوه (شمال­شرقی-جنوب­غربی) روی شمال­غرب آفریقا با جت عرض­میانی ترکیب می­شود و ناوه در عرض­پایین­تری روی غرب دریای مدیترانه تقویت و شیب محورشمال­شرقی-­جنوب­غربی آن نسبت به فاز شرقی بیشتر می­شود. درنتیجه شار استواسوی فعالیت موج ناشی از شکست واچرخندی ناوه، در فاز غربی قوی­تر از فاز شرقی QBO است. در شکست چرخندی امواج روی اروپا جت­­حاره شرقی وابسته به QBO، روی جنوب اقیانوس اطلس تا جنوب­آفریقا تقویت می­شود. در شکست چرخندی امواج و فاز شرقی QBO، ناوه روی شرق دریای مدیترانه در عرض های بالاتری تقویت و شیب محور شمال­غربی-جنوب­شرقی ناوه نسبت به فاز غربی بیشتر می­شود. بدین ترتیب شار قطب­سوی فعالیت موج ناشی از شکست چرخندی نسبت به فاز غربی بیشتر است. درنتیجه علاوه براینکه تعداد شکست­ امواج روی اروپا درفازشرقی تقریبا نصف تعداد آن در فازغربی QBO است، شکست­ واچرخندی (چرخندی) امواج روی اروپا در فازشرقی QBO، ضعیف­تر (قوی­تر) از فازغربی QBO است.

Keywords:

Anticyclonic Wave Break , Cyclonic Wave Break , Wave Activity Flux , Quasi-Biennial Oscillation , polar vortex