اثربخشی توانبخشی روانی به شیوه دوسا بر افسردگی، اضطراب و استرس بیماران همودیالیز شهر زاهدان

زمینه و هدف: بیماران تحت همودیالیز، مشکلات مختلفی را در ارتباط با عوارض بیماری مانند مشکلات جسمی، اقتصادی، اجتماعی و روان شناختی تجربه می کنند که این مشکلات می توانند زمینه ساز بروز اختلالات روانی در بیماران باشند. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی توانبخشی روانی به شیوه دوسا بر کاهش میزان افسردگی، اضطراب و استرس بیماران همودیالیزی انجام شد. روش تحقیق: این مطالعه نیمه تجربی، بر روی ۳۰ نفر از بیماران مرد همودیالیزی دارای پرونده در انجمن حمایت از بیماران کلیوی و مراکز خصوصی شهر زاهدان انجام شد. بیماران، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند. بیماران گروه آزمایش در ۱۱ جلسه درمان ۴۵دقیقه ای، تحت درمان آرام سازی روانی حرکتی دوسا قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-۲۱) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماریSPSS  (ویرایش ۱۹) و آزمون های آماری تی مستقل و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین نمره افسردگی، اضطراب و استرس قبل از مداخله در بیماران گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری نداشت (۰۵/۰P>)؛ ولی بعد از مداخله در بیماران گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل این تفاوت به طور معنی داری کمتر بود (۰۰۱/۰P<). همچنین میانگین نمره افسردگی، اضطراب و استرس در بیماران گروه آزمایش بعد از مداخله نسبت به قبل از آن به طور معنی داری کاهش داشت (۰۰۱/۰P<)؛ ولی در بیماران گروه کنترل تفاوت معنی داری به دست نیامد (۰۵/۰P>). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که توانبخشی روانی به شیوه دوسا بر کاهش میزان افسردگی، اضطراب و استرس بیماران همودیالیزی تاثیر دارد؛ بنابراین پیشنهاد می گردد علاوه بر تجویز دارو، مداخلات روانشناختی برای این بیماران انجام شود.

Keywords:

Psychological rehabilitation , Dohsa-Hou , Depression , Anxiety , Stress , Dialysis , توانبخشی روانی , دوساهو , افسردگی , اضطراب , استرس , دیالیز