کاربست گرانددتئوری در رئالیسم انتقادی

آیا رئالیسم انتقادی به‎عنوان یک پارادایم معرفت‎شناختی در فلسفه علم میتواند در حوزه روش‎شناسی و به‎ویژه روشهای پژوهش به علوم اجتماعی کمک کند یا نه؟ این متن معتقد است گراندد تئوری به‎عنوان یک روش پژوهش در حطیه تفسیری میتواند ابزارهای لازم را برای پژوهش در مورد علیت و زمینه در اختیار رئالیسم انتقادی قرار دهد. از دید رئالیسم انتقادی جهان مکانیزم‎های دارد که رویدادها و حوادث را خلق میکند. برای شناخت این مکانیزمها رئالیسم از استراتژی پس‎کاوی و مفاهیم انتزاعی و مدلها استفاده میکند. این پارادایم میتواند طرح‎های تحقیقایی ارائه کند که روش‎های تحقیق مختلفی را به‎کار میگیرد. طرح پهنانگر روش کمی را در قلمرو تجربی، وقوعی و طرح ژرفانگر روش کیفی را در قلمرو واقعی به‎کار می‎برد. طرح تلفیقی از هر دو بهره می‎گیرد. طرح دیگر این است که رئالیسم انتقادی از روش‎های خاص استفاده میکند؛ برای مثال روش تاریخی و گرانددتئوری. رئالیسم انتقادی با ارائه مدل ساختار −مکانیزم−زمینه− رویداد با دامنه زمانی کوتاه‎مدت از گرانددتئوری استفاده می‎کند. ماتریس موقعیتی گرانددتئوری شامل شرایط علی،شرایط زمینه‎ای و مداخله‎گر، استراتژی‎های تعاملی و پیامد است. اگر این سه عنصر هنگام مطالعه کم و بیش حضور داشته باشند، گراندد تئوری میتواند روش تحقیق رئالیسم انتقادی در مطالعات با دامنه‎ کوتاه‎مدت باشد.

Keywords:

رئالیسم انتقادی , گرانددتئوری , ساختار , مکانیزم , رویداد , شرایط , استراتژی تعاملی , پیامد