مقایسه اثرات استفاده از ماسک های تنفسی N۹۵ و جراحی حین دویدن فزاینده و تمرینات تناوبی با شدت بالا بر شاخص های زمان و فرکانس محور تغییرپذیری ضربان قلب

سابقه و هدف: در پاندمی کووید-۱۹ استفاده از ماسک های تنفسی جهت پیشگیری از انتشار ویروس رواج یافت. برخی از مطالعات به نقش مداخله گر ماسک تنفسی در تاثیر ورزش بر سیستم قلبی عروقی اشاره کرده اند. این مطالعه به بررسی و مقایسه اثرات ماسک تنفسی N۹۵ و جراحی حین تمرینات ورزشی و مقایسه آن با وضعیت بدون ماسک بر پارامترهای تغییرپذیری ضربان قلب (HRV) پرداخت. مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی، ۱۵ زن سالم به طور غیرتصادفی در سه گروه ماسک جراحی، N۹۵ و بدون ماسک قرار گرفتند. ابتدا یک جلسه دویدن فزاینده و سپس دو هفته تمرین تناوبی با شدت بالا(HIIT) (۴-۲ ست،۲۰ تا ۶۰ ثانیه ای با ۶۰-۱۵ ثانیه استراحت بین تکرارها و ۵-۳ دقیقه بین ست ها) را با شدت ۹۰-۸۰ درصد حداکثرضربان قلب انجام دادند. پارامترهای زمان و فرکانس محورHRV، در مرحله استراحتی و ریکاوری بعد از اتمام تمرینات، با الکتروکاردیوگرام ارزیابی و توسط نرم افزار Kubios آنالیز شدند. یافته ها: دویدن فزاینده قبل از اجرای دو هفتهHIIT موجب کاهش معنی دار پارامتر زمان محور پاراسمپاتیکی RMSSD و میانگین RR در گروه های ماسک جراحی، N۹۵ و بدون ماسک در دقیقه پنجم ریکاوری در مقایسه با مقادیر استراحتی شد(۰۵/۰P≤). همچنین متعاقب دو هفته تمرینHIIT، افزایش معنی دار پارامتر زمان محور سمپاتیکی SDNN و میانگین RR (به ترتیب ۰۱/۰P= و ۰۲/۰P=)، کاهش معنی دار پارامتر فرکانس محور سمپاتیکی LF در مراحل استراحتی و ریکاوری نسبت به مقادیر پایه مشاهده شد(۰۱/۰P=). تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه ماسک جراحی و N۹۵ یافت نشد(۴۳/۰P=). استنتاج: افزایش مقادیر پارامترهای پاراسمپاتیکی و کاهش پارامترهای سمپاتیکی بهبود HRV را نشان داد. پوشیدن ماسک جراحی و یا N۹۵ هنگام ورزش تاثیر مخدوش کننده ای بر نتایج مثبت ورزش شامل بهبود عملکرد اتونوم قلب و حفظ تعادل سمپاتوواگال در زنان سالم ندارد.

Keywords:

N۹۵ respirators , surgical mask , high intensity interval training , heart rate variability , ماسک N۹۵ , ماسک جراحی , تمرینات تناوبی شدید , تغییرپذیری ضربان قلب